به محض این که متوجه طعم تلخ یک خیار از محصولات خود شدید، فورا اقدامات گفته شده در این مقاله را انجام دهید تا بقیه محصولتان دچار این مشکل نشوند.
اکثر افرادی که سبزیجات پرروش میدهند، تجربه
کاشت و برداشت خیار تلخ را دارند. تصور کنید در تمام طول فصل منتظر رسیدن محصول
تان بوده اید و ناگهان هنگام برداشت متوجه میشوید طعم سبزیجاتتان اصلا خوب نیست. خیار
از جمله محصولاتی است که کاشت آن ممکن است چنین تجربه ای برای شما به دنبال داشته
باشد. مسلما اگر خیار تلخ باشد، کسی آن را مصرف نمیکند. متاسفانه در زمانی که گیاه
خیار در حال رشد است، نمیتوانید حدس بزنید آیا محصول آن تلخ میشود یا خیر. به همین
علت بسیار مهم است که اقدامات پیشگیرانه ای انجام دهید تا از ابتدا نگذارید خیارها
تلخ شوند.
روشهای جلوگیری از تلخ شدن خیار
گیاه خیار حاوی کوکوربیتاسین
B
و
کوکوربیتاسین
C
است. این کوکوربیتاسین ها (
cucurbitacin
)
ترکیباتی هستند که باعث میشوند طعم برگها نامناسب شود تا حیوانات برگها را نخورند
و از بین نبرند. این ترکیبات معمولا به برگها، ساقه ها و ریشه های گیاه محدود
هستند به همین علت ما متوجه آنها نمیشویم. اما هنگامی که این ترکیبات به میوه گیاه
نیز وارد میشوند، طعم تلخی در آن ایجاد میکنند که برای ما اصلا خوشایند نیست.
معمولا تمام میوه تلخ نمیشود بلکه اغلب تلخی در
بخشی از خیار که در انتهای ساقه قرار دارد و درست در زیر پوست خیار، تمرکز می
یابد.
اگر چه در مورد عواملی که باعث گسترش تلخی گیاه
به میوه میشوند نظرات مختلفی وجود دارد اما به نظر میرسد این وضعیت نشان دهنده نوعی
استرس در دوران رشد گیاه است. بنابراین اگر چه نمیتوانید پس از تلخ شدن خیار کاری
برای اصلاح آن انجام دهید اما میتوانید سعی کنید با کنترل سه وضعیت زیر که احتمالا
مسئول اصلی تلخ شدن خیار هستند، جلوی تلخی خیار را بگیرید.
![]()
![]()
1- خشکی: اگر هوا به مدت طولانی گرم و
خشک باشد، در تلخ شدن خیار تاثیر میگذارد. در مورد کنترل گرما کار چندانی
نمیتوانید انجام دهید، اما میتوانید با آب دهی مناسب رطوبت گیاه را حفظ کنید. در
شرایط هوای خیلی خشک، حداقل 2.5 میلی متر در هفته به گیاه آب بدهید و اطراف ریشه
گیاه را در هنگام کاشت، مالچ پاشی کنید تا رطوبت خاک آن حفظ شود.
2- خاک کم قوت: یک فاکتور دیگر که در
تلخ شدن خیار نقش دارد خاک کم قوت و فقدان مواد مغذی در خاک است. خیار گیاهی است
که به شدت به خاک غنی از مواد آلی نیاز دارد تا با کمترین استرس و بهترین طعم
محصول بدهد. در صورتی که خاک مواد مغذی خوبی ندارد، هر 4 تا 6 هفته یک بار کمی کود
به آن بدهید.
3
- کمبود آفتاب
: در برخی نواحی که آفتاب
کافی نمی تابد یا هوا زیاد ابری میشود، به علت کمبود نور خورشید محصولات خیار تلخ
بیشتر گزارش میشود. در مورد ساعات تابش خورشید نمیتوانید کاری بکنید چون اصلا دست
شما نیست اما میتوانید گیاه را در محلی بکارید که در طول روز تا حد ممکن ساعات
بیشتری آفتاب بگیرد. در صورتی که شرایط آب و هوایی تان سرد و مرطوب است و زیاد
ابری میشود، بهتر است گیاهان خیار را در پوششی مانند تونلهای کوچک کاشت بکارید تا
دما و نور محیط گیاه را چند برابر کنید.
![]()
![]()
توصیه ها
بنابراین اگر چه گیاه خیار نسبتا آسان کشت و
برداشت میشود و میتوانید از چند گیاه محدود، برداشت بسیار زیادی داشته باشید، اما
برای این که محصول هم کیفیت خوبی داشته باشد و هم از نظر کمیت مناسب باشد، باید
شرایط خوبی برای رشد آن فراهم کنید که همان طور که پیش تر اشاره شد شامل آفتاب، آب
دهی منظم و خاک غنی است.
همچنین برای کاشت خیار به دنبال ارقامی باشید
که برای منطقه شما مناسب باشند.
برای حفظ سلامت و بار دهی همه گیاهان اعم از
خوراکی و غیر خوراکی، باید برای آشنایی با شرایط مناسب رشد گیاه مورد نظر و
کارهایی که برای بهینه کردن شرایط آن باید انجام دهید تحقیق و بررسی کنید. حتی چند
روز استرس برای گیاه، میتواند باعث آسیب دیدن آن شود. گیاهان زینتی احتمالا دوباره
به وضعیت سابق خود باز میگردند اما سبزیجات و گیاهان دیگری که بخشهای خوراکی دارند
فرصت زیادی برای بازیابی سلامتی ندارند. به همین علت است که انتخاب درست رقم گیاه
و محل رشد گیاه بسیار حائز اهمیت است.
خیار تلخ را چکار کنیم؟
در صورتی که به هر دلیل محصول خیار تلخ شد آن
را دور نریزید. پوست کندن خیار طعم آن را بهتر میکند. خیار را پوست بکنید و سپس بخش
میانی خیار را جدا کنید ببینید طعم خوبی دارد یا خیر. اگر خیار زیاد تلخ نباشد
برای مصرف سالاد و خیارشور مناسب است.
به محض این که متوجه طعم تلخ یک خیار از
محصولات خود شدید، فورا اقدامات گفته شده در این مقاله را انجام دهید تا بقیه
محصولتان دچار این مشکل نشوند.