از بین بردن آفتها و بیماریهای گیاهان با استفاده از آفتاب

بهترین راه مبارزه با آفتهای خاک و علفهای هرز، روشهای تغییر دمای خاک باغچه یا گلدان است که به عنوان آفتاب دهی یا حمام آفتاب ( solarization ) نیز شناخته میشود. این روش بینظیر استفاده از انرژی نور خورشید برای مبارزه با آفتها و بیماریهای گیاهی شامل آن دسته از مشکلاتی میشود که مربوط به خاک هستند و از طریق خاک گیاه را آلوده و بیمار میکنند. حمام آفتاب برای گیاهان در همه انواع گیاهان از سبزیجات گرفته تا گل و گیاهان زینتی و گیاهان دارویی موثر است. از آفتاب میتوانید به عنوان روش طبیعی مقابله با آفتها در باغچه جعبه ای نیز به خوبی استفاده کنید.

روش آفتاب گرفتن گیاهان

روش آفتاب گیری برای افزایش دمای خاک به این صورت است: پلاستیک شفاف و نازکی روی خاک میکشید به صورتی که لبه های آن کاملا به سطح زمین بچسبد. مثلا میتوانید  دور تا دور زمین مورد نظر را حفر کنید و پلاستیک را کاملا به زمین مهار و محکم کنید تا جایی برای خروج هوای زیر پلاستیک باقی نماند و یا این که روی تمام لبه های پلاستیک به صورت مرتب و ردیفی آجر بچینید. پلاستیک نور خورشید را از خود عبور میدهد و به خاک منتقل میکند اما امواج بازتابی از خاک و حرارت ایجاد شده را از خود عبور نمیدهد بنابراین باعث افزایش دمای خاک میشود. در واقع اگر این کار را به درستی انجام دهید، میتوانید دمای خاک را تا 49 درجه سانیتگراد افزایش دهید. دمای بالای خاک به راحتی بیماریها و آلودگیهای خاک و آفتهایی که در آن زندگی میکنند را نابود میکند.

دقت داشته باشید که تنها باید از پلاستیک شفاف برای حمام آفتاب خاک استفاده کنید. برای حفظ حرارت فضای داخل پلاستیک باید تا حد ممکن نور خورشید از پلاستیک بتواند عبور کند به همین علت پلاستیک سیاه نمیتواند دمای خاک را زیاد افزایش دهد. پلاستیکی که انتخاب میکنید باید نازک باشد (حدود 1 تا 2 میلی متر ضخامت) تا آفتاب گیری خاک بهترین نتیجه را به دنبال داشته باشد. حمام آفتاب موثرترین روش از بین بردن بیماریها و آفتهای گیاهی و علفهای هرز در ماههای تابستانی است چرا که حداکثر نور خورشید در این زمان به خاک میتابد و به بهترین شکل میتوانید از آفتاب بهره ببرید.

چگونه بستر کشت را برای آفتاب دهی آماده کنیم

برای آفتاب دهی به بستر کشت، باید زمین همتراز بوده و صخره و سنگهای بزرگ در آن قرار نداشته باشند. معمولا پیش از کشیدن پلاستیک روی گیاهان، زمین تحت درمان با ابزار باغبانی مانند شن کش تمیز و هموار میشود. برای حفظ حرارت خاک بهتر است خاک رطوبت داشته باشد اما خیس و اشباع نباشد. رطوبت کمک میکند حرارت آسانتر به داخل خاک نفوذ کند. بیشتر آفتها و بیماریهای خاکی هنگامی که خاک مرطوب است، در مقابل آفتاب آسیب پذیر میشوند.

پیش از این که شروع به کشیدن پلاستیک کنید، بهتر است دور تا دور محوطه را کمی گود کنید. عمق گودال را 20 تا 30 سانتیمتر و عرض آن را 30 سانتیمتر در نظر بگیرید تا پلاستیک را بتواند محکم نگه دارد. هنگامی که شیار پیرامون زمین کامل شد و محوطه باغچه نیز صاف و هموار شد، پلاستیک را میتوانید روی خاک بکشید. تمامی سطح باغچه را با پلاستیک بپوشانید و لبه های پلاستیک را داخل گودالی که حفر کرده اید قرار دهید و سپس روی آن خاک بریزید.

توجه داشته باشید که حتما پلاستیک کاملا سفت به زمین چسبیده باشد. هر چه پلاستیک به خاک نزدیکتر باشد، هوای کمتری زیر آن محبوس میشود در نتیجه حرارت خاک بالاتر میرود. همین که کشیدن پلاستیک تمام شد، باید بگذارید چهار تا شش هفته همان جا بماند.

آفتاب دهی خاک باعث حفظ حرارت خاک میشود که این امر نه تنها در بر طرف کردن اکثر مشکلات گیاه موثر است بلکه باعث آزاد شدن مواد مغذی موجود در خاک نیز میشود. حمام آفتاب خاک یکی از موثرترین روشهای کنترل آفت خاک و بیماریهای دیگر منتقل شونده از راه خاک است.