از مهمترین خواص تخم خربزه، کاربرد آن در دفع سنگهای کلیوی است که به علت وجود پتاسیم موجود در آن است. پتاسیم باعث دفع سموم و مواد اضافی و شستشوی کلیه و مثانه در بدن میگردد. پتاسیم همچنین به کاهش و تنظیم فشار خون و سلامت قلب و دستگاه گردش خون کمک کرده و به کم شدن چربی و کلسترول مضر در شریانها منجر میگردد.
ویتامین A و بتاکاروتن تخم خربزه از عوامل تقویت بینایی و کاهش خطر ابتلا به آب مرورارید میباشد. خانمهای باردار با مصرف تخم خربزه و دریافت فولات موجود در آن میتوانند به کاهش سدیم اضافی بدن خود کمک نمایند که البته مشورت پزشک در این زمینه لازم است.
تخم خربزه به رشد مو و ناخنهای سالم کمک میکند و علت آن وجود مادهای به نام پوئتین در آن است. این خوراکی مفید همچنین باعث افزایش سطح اکسیژن رسانی به مغز شده و نتیجه آن ایجاد آرامش و کاهش اضطراب و استرس بدن میباشد.
تخم خربزه درمان مؤثری جهت کاهش و رفع مشکل رفلکس معده در افرادی است که معده آنها اسید زیادی ترشح میکند. این خوراکی داروئی، دارای لیکوپن است که جزو آنتیاکسیدانهای قوی بوده و باعث افزایش سطح اسپرم و تقویت قوای باروری در مردان میگردد. فیبر موجود در تخم خربزه باعث کاهش اشتها و ایجاد احساس سیری گشته و به لاغری افراد کمک مینماید. کلسیم تخم خربزه به حفظ سلامت استخوانها، مفاصل و دندانها کمک کرده و مصرف دراز مدت آن به منظور کاهش پوکی استخوان مفید است. چربیهای مفید و پروتئین این ماده غذایی نیز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میگردد.
یکی از راههای استفاده از تخم خربزه، مصرف آن به صورت آسیاب و پودر شده است. از این پودر میتوان در انواع غذاها و خورشتها مثل خورشت فسنجان استفاده نمود. بر روی دسرهایی مثل فرنی و حریره بادام هم پودر تخم خربزه را ریخته و میل مینمایند. حتی میتوان پودر تخم خربزه را به صورت روزانه در حد یک قاشق چایخوری به صورت خالی استفاده نمود. همچنین میتوان این پودر را در آب جوش محلول کرده و با لیمو یا نعناع مصرف نمود.
به منظور کاهش ورم چشم که در نتیجه سرماخوردگی حاصل میگردد، جوشانده نیمکوب شده تخم خربزه را با پوست خربزه بخور میدهند تا به بهبودی چشم و کاهش تورم آن منجر شود. پودر تخم خربزه را با موز له شده ترکیب کرده و بر روی پوست بدن مالش میدهند که باعث رفع لک و ککهای پوستی و روشن شدن رنگ آن میگردد.
مصرف متعادل تخم خربزه عوارض و مشکل خاصی به همراه ندارد ولی در صورت استفاده بیش از حد میتواند سبب ایجاد نفخ و ناراحتیهای معده گشته و به افزایش گرمی بدن منجر شود. در زمان سرماخوردگی و تب نیز نباید از این ماده غذایی مصرف نمود. خانمهای باردار و شیرده منعی برای مصرف متعادل این ماده مفید غذایی ندارند.
تخم خربزه حاوی انواع ویتامینها از جمله ویتامین A ، ویتامین E ، ویتامین C و همچنین مقادیری اسیدهای چرب امگا 3، بتاکاروتن، کربوهیدرات، نیاسین، روی، آهن، پتاسیم، چربی و پروتئین میباشد.
طبع تخم خربزه، گرم و تر است و افراد سرد مزاج به راحتی میتوانند از خواص آن بهره ببرند.
تخم خربزه را باید از فروشندگان معتبر و باسابقه تهیه نمود و هنگام خرید دقت داشت که هر چه خربزهای که دانه آن برای فروش ارائه گردیده، از شهرت و کیفیت بالاتری برخوردار باشد، خواص دانه آن نیز کاملتر و بهتر خواهد بود. تخم خربزه باید تازه بوده و در فرایند خشککردن و حذف ریشههای چسبیده به آن، نکات بهداشتی رعایت شده باشد؛ چون پس از خرید، امکان شستشو و تمیز کردن این گیاه داروئی وجود ندارد. جهت نگهداری دراز مدت، مکانهای خشک و به دور از آفتاب بهترین نقطه برای قراردادن تخم خربزه میباشد.