انبه کوئینی / انبه معطر

گیاه "انبه کوئینی" یا "انبه معطر" یا "انبه اسپانیایی" یکی از گیاهان خانواده انبه یا Anacardiaceae و بومیه گوآم، فیلیپین، تایلند و ویتنام است که در اندونزی، مالزی و سنگاپور نیز یافت می شود. این گیاه دارای میوه های آبدار و معطر می باشد. ولی شیره موجود در میوه های نارس آن سمی می باشد. این میوه ها هرگز به صورت خودرو یافت نمی شوند و باید مورد کشت و کار قرار گیرند. گیاهشناسان بر این عقیده اند که گیاه انبه کوئینی یک هیبرید بین گونه ای، بین گونه های Mangifera indica و Mangifera foetida است. 

این گیاه به صورت درختی در اندازه های متوسط، به ارتفاع 10 تا 15 متر که به ندرت به 20 متر می رسد، با تاجی گرد یا تخم مرغی پهن، با تنه ای افراشته به رنگ خاکستری تیره و حاوی شیره می باشد. 

برگ ها به صورت پراکنده و نامنظم بر روی شاخه های ضخیم تشکیل می شوند. این برگ ها کشیده – نیزه ای، به طول 12 تا 35 سانتیمتر و عرض 4 تا 10 سانتیمتر، چرمی – کاغذی، کمی نوک دار، با رگبرگ های مشبک برجسته به ویژه در سطح زیرین هستند. در صورت خرد کردن برگ ها ممکن است بوی قوی از آنها ساتع شود. هر برگ دارای دمبرگی به طول 3 تا 7 سانتیمتر می باشد. 

گل ها به صورت خوشه ای و انتهایی، به طول 15 تا 50 سانتیمتر، به صورت انبوه، با ساقه ای به رنگ سبز مایل به زرد یا قهوه ای مایل به قرمز، معطر، به عرض 6 میلیمتر، با کاسبرگ های تخم مرغی شکل، با گلبرگ هایی نیزه ای شکل به رنگ قرمز مایل به قهوه ای با بخش های سبز رنگ و در انتهای گلبرگ به رنگ صورتی، دارای 5 تا 6 پرچم، میله های پرچم به طول 5 میلیمتر می باشند. 

میوه ها بیضوی – کشیده، از نوع شفت، با بویی معطر، به طول 10 تا 13 سانتیمتر و عرض 6 تا 9 سانتیمتر، به رنگ سبز تا سبز مایل به زرد، با عدسک هایی به رنگ قهوه ای تیره، دارای پوستی به ضخامت 3 تا 4 میلیمتر، با گوشتی به رنگ زرد مایل به نارنجی، فیبری، ترش و شیرین، آبدار با بویی تند می باشند. هر میوه دارای هسته ای به طول 8 تا 10 سانتیمتر و عرض 2.5 تا 3 سانتیمتر و پوشیده شده از فیبری نرم می باشند. بذرهای این میوه ها به شدت دارای خاصیت پلی امبریونی (چندجنینی) هستند.  

این درختان مخصوص نواحی گرمرسی اند و در ارتفاعات کمتر از 1000 متر کشت می شوند. آنها اغلب در نواحی با بارش شدید باران و پراکندگی مساوی آن در طول سال سافت می شوند. اگرچه در مناطقی با بارش متوسط باران به ظرط طولانی نبودن دوره خشکی و وجود بادهای موسمی نیز رشد می کنند. کشت این گیاه در نواحی با بارندگی سالانه 1200 تا 3267 میلیمتر موفقیت آمیز بوده است. 

کمترین دمای سالانه مورد نیاز برای رشد این گیاه دمای 18 تا 24 درجه سانتیگراد و حداکثر دمای سالانه 21 تا 33 درجه سانتیگراد است. 

این گیاهان نسبت به کشت در انواع مختلفی از خاک ها مقاوم هستند. 

این گیاه می تواند در نواحی که دارای دو فصل خشکی هستند، دو محصول در سال تولید کند.

ارزش غذایی:

میوه های این گیاه دارای ارزش خوراکی هستند. حدود 70 درصد میوه ها قابل خوردن اند. هر 100 گرم از بخش خوراکی این میوه ها حاوی حدود 80 گرم آب، 0.9 گرم پروتئین، 0.6 گرم خاکستر، 18.5 گرم فیبر، 0.36 میلیگرم بتاکاروتن، 0.7 میلیگرم نیاسین، 13 میلیگرم ویتامین ث و 290 کیلوژول انرژی است. 

از این میوه ها همچنین برای ساختن مرباها، کمپوت ها و یک نوع ترشی استفاده می شود. این میوه ها یکی از میوه های محبوب به ویژه در نواحی بومی می باشد.