زبان در قفا یکساله

دانستنیهای علمی

نام جنس آن (Delphinium) به زبان یونانی از کلمه دُلفین (Dolphin) آمده که اشاره به شکل خاص گلهای این گیاه دارد که همانند سر دُلفین است. نام گونه این گیاه (ajacis) نیز از یک افسانه تاریخی منشأ می گیرد. یونانیان عقیده دارند که اولین بار این گیاه در مکانی که جنگجوی معروف Ajax در آن مکان به شهادت رسیده، دیده شده است.

کشت و کار این گیاه در ایران نیز متداول است. خوشه های گل آن بسیار بلند و به دلیل زائده ای که در قسمت عقب دارند «زبان در قفا» نامیده شده اند. گونه های وحشی آن نیز در ایران دیده می شود.

خصوصیات - معرفی

خصوصیات گیاهشناسی: گياهى است يک‌ساله و به ارتفاع ۱۵ تا ۵۰ سانتى‌متر، ساقه آن معمولاً منشعب و در قسمت بالا داراى کرک‌هاى غدّه‌اى است. برگ‌ها به رنگ سبز روشن، معمولاً کرک‌دار، منقسم، ۲ تا ۴ بار تقسيم شده (معمولاً سه بار) که بيشتر اوقات تقسيمات آن داراى قطعات رشته‌اى و باريک هستند. گل‌ها به رنگ بنفش متمايل به قرمز و روی دمگل های طویل و پوشيده از کرک‌هاى کوتاه و متراکم هستند. کاسبرگ‌هاى بالائى داراى مهميزى به طول ۸ تا ۱۲ ميلى‌متر هستند. ميوه شامل فوليکول‌هاى کرک‌دار، به طول ۱۵ تا ۲۲ ميلى‌متر است که نوک آن قلاّب مانند و بسيار باريک و به طول ۱ تا ۵/۱ ميلى‌متر است. بذر اين گياه به رنگ قهوه‌اى متمايل به قرمز و پوشيده از فلس‌هاى بسيار ريز و صفحه‌اى شکل است.بذرهای رسیده به رنگ سیاه دیده می شوند.

شرایط نگهداری زبان در قفا یکساله

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت کمی مرطوب دماي مورد نياز معتدل و مدیترانه ای خاک مورد نياز خاک سبک و غنی

بهتر است زبان در قفا باید در محلی کشت شود که حداقل یک نیم روز آفتاب کامل داشته باشد. در خاک سبک شنی خوب رشد می کند، لیکن در خاک های خیلی سنگین، این گیاه مبتلا به نوعی پوسیدگی ریشه و طوقه می شود.

آبیاری این گیاه باید منظم و یکنواخت باشد بطوریکه که خاک همیشه نمناک و مرطوب باشد. ولی آبیاری بیش از حد سبب از بین رفتن و فساد ریشه می شود.

خاک بذرکاری زبان در قفا در گلخانه مخلوطی از یک سوم خاک باغچه، یک سوم خاک برگ پوسیده یا تورب و یک سوم ماسه یا شن ریز است. محل کشت باید حاوی خاکی سبک و حاصلخیز و پر از مواد هوموسی باشد.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

کاشت در پارک ها، چمن کاري ها، ميادين و بولوارها معمولا همراه با رعنا زیبا ،بومادران و رز و مخصوصا گیاهان بالارونده پوشاننده دیوارها در حاشیه باغچه کشت می نمایند . زبان در قفا را درحاشیه و قسمت جلو درختچه ها که بصورت اجتماع کاشته شده باشند و همچنین روی چمن نزدیک آب نما بطور مجزا یا گروهی کشت می نمایند .

نحوه تکثیر زبان در قفا یکساله

تکثیر: زبان در قفا یکساله معمولاً به دو روش کشت بذر و تقسم بوته تکثیر می گردد. تقسیم بوته معمولا در بهار در ماه های فروردین و اردیبهشت صورت می گیرد.

بذور این گیاه را در مناطق گرم می توان در پاییز و در مناطقی با زمستان های سرد در بهار پس از رفع خطر سرما کشت کرد.

در صورتیکه بذرگیری از بوته ها مدنظر نباشد، در بهار، پس از گلدهی و پژمرده شدن گل ها، شاخه های گلدهنده حذف می شوند. این عمل سبب می گردد که تعدادی از پاجوش ها شروع به رشد و نمو کنند. این پایه های جدید اگر کود مایع دریافت دارند در فصل پاییز مجدداً گل نسبتاً خوبی تولید می کنند.

هشدار - عوارض جانبی

هشدار: بذور، گل ها و برگ های زبان در قفا حاوی مواد سمی هستند بنابراین باید دقت کرد که کودکان از اندام های گیاه جهت تغذیه استفاده نکنند.

سایر اطلاعات

برداشت: برای برداشت گل های تازه می توان شاخه های گلدهنده ی گل هایی را که کمی باز شدند، برید. عمر گل های تازه آن 7 تا 10 روز است. همچنین از گل های خشک زبان در قفا نیز استفاده می شود، برای این منظور گل هایی را که کاملا باز هستند جهت خشک شدن می چینند و آنها را در محیط تاریک، گرم و خشک آویزان می کنند تا خشک شود.

زبان‌درقفا گل زبان درقفا بلند

آلاله صحرایی آلاله برفی گل آلاله پُرپَر سياه دانه