بومادران

دانستنیهای علمی

Achillea millefolium  بومادران ، گیاهی است پایا و دولپه ای از خانواده کاسنی ( گل ستارگان ) که بومی مناطق معتدل نیمکره شمالی میباشد .

گياه بومادران اصالتا متعلق به اروپا و آسياي غربي است و به صورت سنتي به عنوان مرهم براي زخم ها استفاده مي شده است. اين گياه در آلمان و کشورهاي اروپاي شمالي نيز استفاده زيادي داشته است و از قديم الايام در طب سنتي ايران مورد استفاده قرار مي گرفته است. امروزه نيز مي توانيد بومادران را از عطاري ها و فروشگاه هاي گياهان دارويي تهيه کنيد. اين گياه به دليل قابليتي که در انقباض خون و جلوگيري از خونريزي دارد و همچنين خاصيت ضد سرماخوردگي، از ارزش زيادي برخوردار است. از آن براي درمان سرماخوردگي و همچنين اختلالات مجاري ادرار نيز استفاده مي شود.

بومادران به صورت خودرو در دشت‌ها و کنار جاده‌ها و نواحی کوهستانی اروپا و در مناطقی از شمال ایران و ارتفاعات البرزو درکوههای کرمان بخصوص کوه هزار وکوه بیدخوان بردسیر می‌روید. .
.

این گیاه برای مرزبندی مورد استفاده قرار میگیرد و به دلیل داشتن گلهای زیبا هم به عنوان گل شاخه بریده و هم گل خشک شده کاربرد دارد .
خواص دارویی این گیاه بسیار قابل ملاحظه میباشد .

خصوصیات - معرفی

گیاه بومادران ،گیاهی است علفی و پایا با سرعت رشد متوسط که بین 20 تا 90 سانتیمتر طول و گستردگی بین 10 تا 50 سانتیمتر دارد .( مدت زمانی بین 2 تا 5 سال نیاز است تا این گیاه کاملا رشد کند .)
برگها بدون دمبرگ ،دراز پوشیده از کرک میباشند و دارای بریدگی هایی بسیار باریک هستند.
فصل گلدهی بومادران از اوایل بهار تا اواخر تابستان است ، گلهای این گیاه سفید، کوچک و معطر میباشند .
گل ها به صورت مجتمع و در انتهای ساقه قرار میگیرند .
گل های بومادران منبع تغذیه مهمی برای حشرات و زنبورها به شمار می آید .(زنبورها برای شهدسازی ،شیره گلها را میمکند.)
همه قسمتهای گیاه دارای بویی نافذ و تلخ مزه است .
میوه فندقه ، طویل و به شکل تخم مرغ وارونه است .

شرایط نگهداری بومادران

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت مرطوب دماي مورد نياز دمای بین 18 تا 24 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز خاک شنی ،ماسه ای، لومی ،گچی مرطوب و خوب زهکشی شده

شرایط محیط رشد گیاه Achillea milefolium  به شرح زیر میباشد :

خاک : خاک شنی، ماسه ای ، لومی، گچی ، مرطوب و خوب زهکشی شده .
این گیاه در اکثر خاکها میروید.
نور :آفتابی - نیمسایه .
بومادران زمانی که در معرض آفتاب کامل قرار دارد ، دارای گلهای بیشتری میباشد.
دما : دمای بین 18 تا 24 درجه برای رشد این گیاه مناسب است .
گیاه بومادران نباید در معرض سرما و بادهای سرد قرار گیرد.
آبیاری : به صورت متوسط صورت گیرد.

گیاه بومادران به نسبت مقاوم میباشد و در برابر گوزن ها ، خشکسالی، خشکی خاک و آلودگی هوا از بین نمی رود.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

این گیاه برای بهبود کیفیت خاک و جلوگیری از فرسایش نیز کاشته میشود.
از برگهای گیاه بومادران برای تهیه کود استفاده میشود.

خواص دارویی گیاه بومادران : در قرون اولیه از بومادران برای بند آوردن خون و علاج زخم هایی که با خون ریزی همراه بوده، استفاده می کردند. مردم برخی از کشورها، ازاین گیاه و به صورت پخته برای درمان کبودی ناشی از ضربه در اطراف چشم استفاده می کردند.
دم کرده سرشاخه های گلدار آن، در رفع گاستریت های حاد و مزمن، رفع نفخ و ترش کردن، اثر نافذ دارد. همچنین استفاده از دم کرده بومادران، سبب کاهش فشار خون شده و برای نارسایی های کیسه صفرا استفاده می شود. در ازدیاد ادرار و رفع سنگ کلیه نیز موثر است. به علاوه باد شکن و تب بُر نیز می باشد.
اسانس آن خاصیت ضد باکتری و ضد تورم دارد. از این اسانس در صنایع دارویی، بهداشتی و آرایشی در تهیه کِرم ها و پمادهای محافظ پوست و داروهای ضد تورم استفاده می شود.
بومادران به علت دارا بودن تانن و مواد تلخ عطری، به روی سلسله اعصاب و قلب نیز اثر می گذارد و در مواردی مانند خستگی عمومی، ضعف قلب، ورم ماهیچه های دل، بیماری های عصبی مانند ضعف اعصاب، هیستری، صرع و قلنج های تشنج آور، نتایج مفیدی می دهد. شیره تازه این گیاه در آنژین، احساس گرفتگی ناگهانی و خواب رفتگی سودمند است.
همچنین بومادران بر اثر قابض بودن در رفع ترشحات زنانگی، بند آوردن خون و رفع اخلاط خونی، بواسیرهای خونی و اسهال ساده، اثر معالج دارد.
این گیاه به طور خاصی تب بُر است. ضماد آن جهت درد سینه مفید است. بخور و جوشانده آن برای درمان زکام مفید است. پس در زمان سرماخوردگی استفاده از آن توضیه می شود.
طرز استفاده از گیاه بومادران :
دم کرده 10 تا 20 گرم سرشاخه گلدار یا برگ در نیم لیتر آب و مصرف یک تا سه فنجان در روز .

مقابله به آفات بومادران

آفات و امراض: این گیاه در معرض کپک پودری و زنگ زدگی میباشد .
ساقه گیاه بومادران ضعیف بوده و در معرض پوسیدگی است .
همانطور که پیشتر ذکر شد ،این گیاه در معرض سرما و بادهای سرد نباید قرار گیرد.

نحوه تکثیر بومادران

تکثیر این گیاه به روش کاشت بذر بوده و به شرح زیر است :
تاریخ و فواصل کاشت
زمان مناسب برای کشت مستقیم گیاه در زمین اصلی اواخر تابستان - اوایل پائیز است. در این روش بذور در ردیفهایی به فاصله 40 تا 50 سانتیمتر در زمین اصلی کشت می‌شوند. برای هر هکتار زمین به 2 تا 3 کیلوگرم بذر نیاز است.
زمان مناسب برای کشت غیر مستقیم اوایل بهار است. برای این کار بذور در ردیفهای به فاصله 5 تا 20 سانتیمتر در خزانه هوای آزاد کشت می‌شوند. سپس نشاء‌ها در زمین اصلی در ردیفهایی به فاصله 60 سانتیمتر و فاصله دو بوته در طول ردیف 25 تا 30 سانتیمتر کشت می‌شوند.

هشدار - عوارض جانبی

هشدار: خيلي به ندرت پيش مي آيد که گياه بومادران سبب ايجاد حساسيت هاي پوستي شود و استمرار و استفاده مداوم از اين گياه نيز ممکن است حساسيت هاي پوستي را افزايش دهد. در دوران بارداري از اين گياه استفاده نکنيد. همچنين استفاده از روغن اين گياه براي موارد داخلي بايد تحت نظر و با تجويز دکتر کارشناس باشد.

بومادران زرد کرکدار آچیلئا

جورینلا موکوس بابونه بابونه گاوی آهار برگ باریک