~
Amaranthaceae
فرم کلی تیره:
گیاهانی علفی یا درختچه ای یا درختی یا بالارونده. برگ ها
بخوبی تمایزیافته یا بسیار تقلیل یافته یا فاقد برگ. گیاهانی آبدار یا غیرآبدار.
یکساله یا دوساله یا چندساله؛ با برگ های متراکم اولیه یا فاقد برگ های متراکم
قابل رؤیت. مستقل یا بالارونده. برگ ها در اندازه های بسیار کوچک تا بزرگ؛ متناوب
یا متقابل؛ علفی یا گوشتی یا غشایی؛ دمبرگ دار تا بی دمبرگ؛ پوشش دار یا غیرپوششی؛
ساده. پهنک برگ بریده بریده تا یکپارچه؛ تک رگبرگی یا دارای رگبرگ پرمانند. برگ ها
بی گوشوارک.
آناتومی برگ:
پهنک برگ دارای قسمت پشتی و شکمی مشخص یا دورو یا محوری.
دارای هیداتودها یا فاقد آنها. روزنه ها روی هر دو سطح برگ؛ آنوموسیتیک یا
پاراسیتیک. دارای انواع مختلفی از کرک ها؛ غیرغده ای و غده ای؛ چندیاخته ای. دارای
کرک های مختلط یا فاقد آنها. دارای زیرپوست محوری یا فاقد آن. مزوفیل حاوی بلور.
رگبرگ های کوچکتر فاقد سلول های انتقال دهنده آبکش (6 جنس).
آناتومی ساقه:
دارای کامبیوم چوب پنبه ای یا فاقد آن. گره ها تک یاخته ای.
بافت های آوندی اولیه بصورت یک حلقه از دسته های آوندی؛ مجاور هم. فاقد آبکش
داخلی. توسعه ی لایه ضخیم شونده ثانویه از یک حلقه کامبیوم عادی یا غیرعادی.
تولیدمثل و گرده
افشانی:
گیاهانی هرمافرودیت، یا یک پایه، یا یک
پایه ی نر، یا یک پایه ی ماده، یا دوپایه، یا یک پایه ی پلی گام.
گل آذین، میوه و
دانه:
گل ها بصورت منفرد یا مجتمع در گل آذین
های خوشه ای. گل آذین ها انتهایی یا جانبی. گل ها در اندازه های بسیار کوچک یا
کوچک؛ منظم؛ چرخه ای؛ سه چرخه ای. دارای هیپانتیوم آزاد یا فاقد آن. دارای صفحه
زیرتخمدانی.
میوه غیرگوشتی؛
غیرمجتمع؛ ناشکوفا یا شکوفا؛ خشکباری یا کپسول-ناشکوفا؛ محصور شده در یک هیپانتیوم
گوشتی یا محصور شده در یک پوشش گل گوشتی یا فاقد پوشش گوشتی خارجی. بذور
غیرآندوسپرمی. دارای پریسپرم یا فاقد آن. بذور دارای نشاسته. دارای دو لپه. جنین
بصورت مارپیچی یا دارای انحنا یا خمیده.
فیزیولوژی،
فیتوشیمی:
گیاهانی
C3
یا
C4
. سیانوژنی یا
غیرسیانوژنی. دارای آلکالوئیدها یا فاقد آنها. دارای آنتراکوئینون ها؛ پلی استات.
فاقد آبورتین. فاقد آیریدوئیدها. دارای بتاآلانین ها. دارای ساپونین ها / ساپوژنین
ها یا فاقد آنها. فاقد پروآنتوسیانیدین ها. دارای فلاونول ها؛ کمفرول، یا کمفرول و
کوئرستین. فاقد الاژیک اسید (7 گونه، 7 جنس). عدم تجمع آلومینیوم.
جغرافیا،
سیتولوژی:
نواحی معتدل تا نیمه گرمسیری. همه جازی
بجز آمریکای مرکزی، آسیا، مالزی و اغلب مناطق آفریقا.
X=(6-)9
.
طبقه بندی:
زیررده دولپه ای ها. راسته
Caryophyllales
.
دارای 1400 گونه و
حدود 105 جنس شامل
Acroglochin
, Aellenia (= Halothamnus), Agathophora, Agriophyllum, Alexandra,
Allenrolfea
, Anabasis, Anthochlamys, Aphanisma, Archiatriplex, Arthocnemum,
Arthrophytum
, Atriplex, Axyris, Baolia, Bassia, Beta, Bienertia, Blitum, Borsczowia,
Camphorosma
, Ceratocarpus, Chenopodium, Climacoptera, Corispermum,
Cornulaca
, Cremnophyton, Cyathobasis, Cycloloma, Didymanthus, Dissocarpus,
Einadia
, Enchylaena, Eremophea, Eriochiton, Exomis, Fadenia, Fredolia,
Gamanthus
, Girgensohnia, Grayia, Hablitzea, Halanthium, Halarchon, Halimione,
Halimocnemis
, Halocharis, Halocnemum, Halogeton, Halopeplis, Halosarcia,
Halostachys
, Halothamnus, Haloxylon, Hammada, Hemichroa (~ Amaranthaceae),
Heterostachys
, Holmbergia, Horaninovia, Iljinia, Kalidium, Kirilowia, Kochia,
Krascheninnikovia
, Lagenantha, Maireana, Malacocera, Manochlamys,
Microcnemum
, Microgynoecium, Monolepis, Nanophyton, Neobassia, Nitrophila,
Noaea
, Nucularia, Ofaiston, Oreobliton, Osteocarpum, Pachycornia, Panderia,
Petrosimonia
, Physandra, Piptoptera, Polycnemum, Rhagodia, Raphidophyton,
Roycea
, Salicornia, Salsola, Sarcocornia, Scleroblitum, Sclerochlamys, Sclerolaena,
Sclerostegia
, Seidlitzia, Sevada, Spinacia, Stelligera, Suaeda, Suckleya, Sympegma,
Tecticornia
, Tegicornia, Teloxys, Threlkeldia, Traganopsis, Traganum, Zuckia.
برخی از گیاهان خانواده اسفناج :