پیریمیفوس
متیل یا اکتلیک
: Pirimiphos-methyl
این
سم با اسامی تجارتی اكتلیك، بلكس، پیریگراین، اكتلیفوگ، سیلوزان در بازار موجود میباشد.
فرم
خالص آن به شكل مایع بوده و با فرمول مولكولی
C11H20N3O3PS
این تركیب در سال 1970
توسط شركت انگلسی آی. سی. آی ساخته و به بازار عرضه شدها ست. 2000=
LD
50 میلیگرم بر كیلوگرم
از طریق پوست و دهان برای موش صحرایی است.
این سم از طریق تماسی، گوارشی و تنفسی
بر روی عده زیادی از حشرات و كنههای گیاهی و دامی اثر میكند. این تركیب فشار
بخاری معادل 4ـ10 میلیبار در دمای 20 درجه سانتیگراد ایجاد میكند. به همین منظور
به عنوان یك حشرهكش تدخینی در انبارها مصرف میشود.
نقطه ذوب آن 15 درجه
سانتیگراد و نقطه جوش آن پایین است به طوریكه هنگام جوش تجزیه میشود. این سم در
مجاورت مواد اسیدی و قلیایی قوی هیدرولیز میگردد. در آب به مقدار كم ولی در
حلالهای آلی به خوبی حل میشود.
عده زیادی از حشراتی كه به دیگر سموم مقاومت نشان
دادهاند نسبت به این سم حساس هستند. در سیلوها و انبارها، برای جلوگیری از آلودگی
مجدد به آفات بكار میرود. برای ضدعفونی دیوارهای انبار از امولسیون 50 درصد به
نسبت یك در هزار از محلول سمی استفاده میشود.
این
سم در بازار به صورت امولسیون 20 و 50 درصد، گرد 2 درصد و آئروسل وجود دارد. در
ایران از این فرمولاسیون به نسبت 1.5 لیتر در هكتار برای كنترل مگسهای سفید توصیه
میشود. دوره كارنس این سم دو هفته میباشد.
آكتیلیك
بسیار ناپایدار بوده و خیلی سریع تبخیر میشود و 2 تا 3 روز پس از سمپاشی تنها
حدود 10 درصد آن روی گیاه باقی میماند. نیمه عمر آن در انبارها در موقع آغشته شدن
با غلات در حدود 2 ماه است.
یكی از مهمترین متابولیتهای آن در بدن حیوانات خونگرم
هیدروپریمیدین است.
ADI
آن0.01 میلیگرم بر كیلوگرم وزن بدن میباشد.