دیدن لاله‌های سر به زیرانداخته در دامنه کوهستان‌ها، یک سفر بهاری به یادماندنی برایتان رقم می‌زند. لاله‌های واژگون یکی از گل‌های نادر در دنیاست که فرصت کوتاهی برای رخ نمایی در بهار دارد. این گل زیبای وحشی را می‌توان در چند منطقه از ایران همچون منطقه خمبی در خراسان‌شمالی تا چنارود چادگان در چهارمحال و بختیاری مشاهده کرد.
به گزارش فرجام به نقل از ایسنا، اگر قصد داشتید به دیدن لاله‌های واژگون بروید، خوب است بدانید بعضی از مردم محلی آن را به نام «اشک سیاوش» و بعضی به نام «اشک مریم» می‌شناسند. دلیل نخست، افسانه‌ای است مربوط به پهلوان اسطوره‌ای ایران باستان که می‌گویند جایی که خون «سیاوش» اولین بار بر زمین ریخت، «پرسیاوش» رویید. گل لاله سرخ رنگی که شاهد این اتفاق بود، سر به زیرانداخت و بر بی گناهی سیاوش گریست. بعد از آن این گل به همان حالت مشغول گریستن ماند و «لاله واژگون» نام گرفت.
لاله واژگون یا لاله نگونسار، گیاهی با گل‌های بسیار زیبا از خانواده سوسن است. رنگ‌های این گل اکثرا قرمز ، نارنجی و زرد بوده که نوع زرد رنگ آن کمیاب تر از انواع دیگر است. گل‌دهی لاله‌های واژگون همراه با گرم شدن هوا و آمدن فصل بهار است و هر ساله هزاران نفر از مردم علاقه مند را از نقاط دور و نزدیک به سوی خود جلب می‌کند. گل لاله واژگون با نام علمی( Fritillaria ) گیاهی است دیدنی که در هوای لطیف مرغزارهای سرسبز کوهسارهای سربلند و مغرور ایران‌زمین می‌روید . جای‌جای این خاک گهرخیز سرشار از دیدنی‌هایی است که در پهنه‌سار گیتی اگر یگانه نباشد، کمیاب و نایاب است. لاله واژگون که با نام‌های دیگر همچون لاله سرنگون و اشک مریم نیز شناخته می‌شود، ۱۲۰ سانتیمتر از سطح زمین ارتفاع دارد.
منطقه خمبی و سرای شهرستان گرمه واقع در خراسان شمالی یکی از منطق کوهستانی است که دارای دشت وسیعی(حدود 10هکتار) از لاله های واژگون است، به طوری‌که این منطقه به عنوان ذخیره‌گاه ژنتیکی لاله واژگون معرفی شد.
با گرم شدن هوا این گل‌های نیز شکفته می‌شوند، بطوری‌که با روییده شدن آن‌ها پهنه‌ای از زمین رنگ زرد را به خود می‌گیرد و هر گردشگر و شخص محلی را برای سپری کردن ساعاتی از روز وسوسه می کند.
علاوه بر آن علاوه بر منطقه خمبی، قسمت‌های غربی کوه آلاداغ، منطقه جوزک، کوه پلنگ و بزداغی در مانه و سملقان، کوه بهار و سالوک در جاجرم، قسمت‌هایی از کوه اسدلی در بجنورد و کوه تکل قز در نوار مرزی راز و جرگلان نیز محل رویشگاه این گل است.
در سیاست‌های بهره‌برداری، لاله واژگون خراسان‌شمالی جزء گیاهان ممنوع البرداشت معرفی شده است و این گل علاوه بر ارزش تفرجگاهی و ایجاد چشم‌انداز قابل توجه، برای حفظ پوشش گیاهی و تامین علوفه خوراک دام نقش داشته و دارای ارزش دارویی نیز است.
پیاز خشک و خرد شده این گیاه بصورت جوشانده برای رفع دل‌پیچه، ناراحتی همراه با گریه کودکان، بی‌خوابی نوزادان و دفع مرض استسقاء (تشنگی) موثر است.