Monodora myristicacalabash nutmeg که به فارسی جوز کالاباش نامیده میشود، گیاهی از خانواده آنوناسه (سیب کاستارد) بومی لیبریا تا نیاگارا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: مرطوب دمای محیط: شرایط نیمه گرمسیری خاک: متوسط و زهکش دار
دانستنیهای علمی
نام علمي
Monodora myristica
نام لاتين
calabash nutmeg
دانستنیهای علمی :
"جوز کالاباش " گونه ای از درختان گرمسیری بوده و به خانواده آنوناسه (خانواده سیب کاستارد) تعلق دارد.
جزء گیاهان گلدهنده بوده و در زمان سابق، دانه های آن به طور گسترده ای به عنوان یک جوز ارزان جایگزین فروخته می شده است.
امروزه کمتر در مناطق غیر بومی یافت می گردد. از مناطق لیبریا تا نیاگارا همچون کامرون ، غنا ، آنگولا ، اوگاندا و همچنین نواحی غربی کنیا بعنوان مناطق بومی آن یاد می کنند.
![جوز کالاباش]()
![جوز کالاباش]()
خصوصیات - معرفی
خصوصیات ظاهری :
ارتفاع درخت جوز کالاباش می تواند به 35 متر برسد و نیز قطر آن تا 2 متر نیز دیده شده است. این درخت همیشه سبز است .
تنه واضحی و مستقلی داشته و شاخه های جانبی آن بطور افقی گسترده شده اند.
برگ ها بطور متناوب قرار داشته و مستطیل شکل هستند. برگ ها دمبرگ داشته و می تواند سایزی تا 45*20 سانتی متر می رسد.
گل ها در شاخه های جوان ظاهر شده و تکی هستند. اندازه آنها بزرگ بوده و بطور آویزان و معطر هستند. رنگ آنها قرمز ، سبز و زرد هستند. گلها با کمک حشرات گرده افشانی می گردند.
میوه ها Berry بوده و قطر آنها 20 سانتی متر می باشد. سطح آنها صاف و سبز است و به مرور زملن چوبی می شوند.
میوه ها آویزان هستند و قهوه ای می شوند. بذر یا دانه آنها 1.5 سانتی متر قطر داشته و اطراف آن با گوشت معطر سفید رنگ احاطه شده است.
![calabash nutmeg]()
![calabash nutmeg]()
شرایط نگهداری جوز کالاباش
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
مرطوب
دماي مورد نياز
شرایط نیمه گرمسیری
خاک مورد نياز
متوسط و زهکش دار
|
شرایط محیط رشد:
جوز کالاباش در آفتاب کامل رشد بهینه داشته و میزان متوسطی آبیاری نیاز آن می باشد. آبیاری بطور منظم انجام گردد.
غرقاب نگردد. خاک آن از زهکشی خوبی برخوردار باشد. خاک های مرطوب را می پسندد.
بین دو آبیاری خاک خشک نشود. در جنگل های پر بارن مناطق گرمسیری می تواند به بهترین شکل ممکن رشد داشته باشد.
ترکیب خاکی متوسط نیز برای آن کافی است.
![Monodora myristica]()
![Monodora myristica]()
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
خواص درمانی و کاربردها:
بعلت شباهت گل های این گونه گیاهی به گل ارکیده ، از این گیاه بعنوان گیاه و درخت زینتی نیز استفاده می گردد.
بذر میوه ها حاوی 5 تا 9 درصد روغن های ضروری می باشد. میوه ها از درختان وحشی جمع آوری شده و در تاس کباب محلی ، سوپ ها و کیک و یا دسرها کاربرد دارد.
در بحث دارویی نیز بعنوان برانگیزاننده در آزمایشات ، اشتها آور ، درمان سردردها ، درمان زخم ها و همچنین تیمار جای نیش حشرات موثر است. از بذور آن در نواحی بومی گردنبند نیز ساخته می شود.
چوب آن در نجاری و ساخت اسباب منزل کاربرد دارد.
عصاره تنه جوز کالاباش برای رفع درد معده موثر بوده و تب را درمانگر است. برای درمان بیماریهای چشمی مفید است و در کاهش بیماری بواسیر موثر واقع می گردد.
مهم ترین ترکیباتی که در بذرها یافت می شود آلفا-فلاندرن ، آلفا-پینن، میرسن ، لیمونن و پینن هستند.
![معرفی و راهنمای پرورش درختان میوه - جوز کالاباش]()
![معرفی و راهنمای پرورش درختان میوه - جوز کالاباش]()
نحوه تکثیر جوز کالاباش
نحوه تکثیر گیاه :
جوز کالاباش از طریق کاشت بذر تکثیر می یابد. در شرایط آزمایشگاهی درون محیط ژله ای کشت بافت آن را جوانه دار کرده و پس از مقاوم شدن آن را به بستر اصلی انتقال می دهند.
![calabash nutmeg]()
![calabash nutmeg]()
منابع :
http://davesgarden.com/guides/pf/go/64456/#bhttp://en.wikipedia.org/wiki/Monodora_myristicahttp://toptropicals.com/catalog/uid/monodora_myrishttp://www.kew.org/science-conservation/plants-funhttp://www.medwelljournals.com/fulltext/?doi=aj.20 گياهان ديگر از همين خانواده :