نام علمی :
Crown rust
زنگ تاجی یک بیماری یولاف
است که توسط قارچی موسوم به Puccinia coronata ایجاد می شود. صرف نظر از
تعداد بسیار معدودی از گرامینه ها، سایر غلات زراعی را مورد حمله قرار نمی
دهد. این بیماری در هر جا که یولاف کشت می شود، شایع است. تنوع در نژادهای
فیزیولوژیک قارچ؛ بویژه مناطقی که میزبان واسط یعنی سنجد تلخ Rhamnus
cathartica و گونه های مشابه آن وجود دارد، خیلی زیاد است.
جوشهای یوریدیها غالباً در سطوح برگ توسعه می یابند؛ اما ممکن است در
غلافهای برگ وسنبله ها نیز دیده شوند. یوریدیها به صورت تاولهای کوچک و
پراکنده و تخم مرغی شکل با یوریدیوسپورهای نارنجی رنگ ظاهر می شوند.
اپیدرم در نواحی اطراف تاولها مختصراً برآورده می شود. یوریدیوسپور کروی
یا تخم مرغی، خاردار، به رنگ زرد نارنجی است. زمانی که رسیدن گیاهان نزدیک
می شوند، تلیاها در برگها آلوده توسعه می یابند. جوشهای تلیا ممکن است به
صورت خطوط سیاه روشن در اطراف یوریدیها رشد کنند، اما به وسیله اپیدرم
پوشیده شوند. تلیوسپورها از نظر شکل، از تلیوسپورهای گونه های دیگر کاملاً
مشخص هستند. نوک سلولهای انتهایی تلیوسپورها پهن و چندین برآمدگی روی آن
وجود دارد که به اسپور شکل تاج می دهد. وجه تسمیه قارچ نیز اسپورآن است.
قارچ در آب وهوای گرم با تولید مداوم یوریدسپور از فصلی به فصل دیگر منتقل
می شود. در مناطق خنکتر، بیماری به وسیله اسپورهایی که توسط اسپورهایی که
توسط جریان باد از مناطق گرم حمل می شوند. یا ایسیوسپورهایی که روی سنجد
تلخ تشکیل می شوند، آغاز می شود.
در بسیاری از مناطق تولید یولاف مثل آفریقا، آمریکای جنوبی و مکزیک، به
تناسب پیدایش نژادهای فیزیولوژیک جدید پاتوژن، اقدامات لازم جهت اصلاح
ارقام مقالوم صورت نگرفته است؛ بنابراین تولید یولاف در این مناطق به دلیل
خسارت زنگ تاجی، زنگ ساقه و ویروس کوتولگی زرد جو کاهش یافته است