فواید آرتیشو یا کنگر فرنگی برای سلامتی

گیاه آرتیشو یا کنگر فرنگی ( artichokes (Cynara cardunculus var. scolymus ) نوعی کنگر ( thistle ) است که بومی حوزه مدیترانه بوده و قرنهاست که به واسطه خواص دارویی خود مورد استفاده انسانها قرار دارد.

گیاه کنگر فرنگی سرشار از مواد مغذی است به طوری که 128گرم کنگر فرنگی خام حاوی 13.5 گرم کربوهیدرات، 69 گرم فیبر، 4.2 گرم پروتئین و 25 % ویتامین ث مورد نیاز روزانه، 24% ویتامین کا مورد نیاز روزانه و مقادیری ویتامینهای گروه ب و همچنین مقدار زیادی منیزیم، پتاسیم، آهن و کلسیم می باشد.

کنگر فرنگی کلسترول را پایین می آورد

کنگر فرنگی میتواند کلسترول بد را پایین آورده و کلسترول خوب را بالا ببرد. یک مقاله پژوهشی بزرگ روی بیش از 700 نفر انجام شد و نشان داد مصرف روزانه عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت 5 تا 13 هفته منجر به کاهش کلی کلسترول و کلسترول بد میشود.

در یک مقاله که 143 فرد بزرگسال در آن شرکت کرده بودند و کلسترول بالا داشتند مشخص شد مصرف روزانه عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت 6 هفته به کاهش 18.5 درصد کلسترول کلی و 22.9 درصد کلسترول بد منجر میشود.

علاوه بر این در یک مطالعه حیوانی پس از مصرف منظم عصاره کنگر فرنگی، 30 درصد کاهش کلسترول بد و 22 درصد کاهش تری گلیسیرید دیده شد.

مصرف منظم عصاره کنگر فرنگی میتواند کلسترول خوب یا اچ دی ال را در افراد بزرگسال که کلسترول بالا دارند بهبود ببخشد.

تاثیرگذاری این گیاه بر کلسترول به دو شیوه است:

1-    کنگر فرنگی حاوی لوتئولین است. این آنتی اکسیدان از تشکیل کلسترول جلوگیری میکند.

2-  عصاره برگ کنگر فرنگی بدن را به فراوری بیشتر و موثرتر کلسترول ترغیب میکند در نتیجه میزان کلی کلسترول پایین می آید.

کنگر فرنگی میتواند فشار خون را تنظیم کند.

در یک پژوهش که 98 مرد مبتلا به فشار خون بالا شرکت کردند دیده شد مصرف روزانه عصاره کنگر فرنگی به مدت 12 هفته فشار خون دیاستولیک و سیستولیک را به طول متوسط 2.76 و 2.85 میلی متر جیوه کاهش میدهد.

چگونگی این تاثیر هنوز مشخص نیست اما مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده اند عصاره این گیاه آنزیمی به نام را eNOS تحریک میکند که در بزرگ شدن رگهای خونی نقش دارد. علاوه بر این به علت محتوای بالای پتاسیم به تنظیم فشار خون کمک میکند. مشخص نیست آیا مصرف کل کنگر فرنگی این تاثیر را دارد یا نه چون در مطالعات، عصاره آن با غلظت بالا استفاده شده بود.

کنگر فرنگی به سلامت کبد کمک میکند

عصاره برگ کنگر فرنگی میتواند از آسیب کبدی جلوگیری کرده و رشد بافتهای جدید را تقویت کند. همچنین تولید صفرا را که به دفع سموم مضر از کبد کمک میکند، افزایش میدهد.

در یک پژوهش عصاره آن به موشها داده شد و دیده شد آسیب کبدی در آنها کاهش یافته و میزان آنتی اکسیدان در بدن آنها بالا رفته است. همچنین عملکرد کبد پس از اوردوز دارو، در مقایسه با موشهایی که عصاره کنگر فرنگی مصرف نکرده بودند بهتر شد.

مطالعاتی که بر روی انسانها صورت گرفته است تاثیر مثبت این گیاه دارویی بر سلامت کبد را نشان میدهد. مثلا در یک آزمایش که بر روی 90 فرد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی صورت گرفته مشخص شد مصرف 600 میلی گرم عصاره آرتیشو در روز به مدت دو ماه منجر به بهبود عملکرد کبد میشود.

در مطالعه دیگری که بر روی افراد چاق مبتلا به کبد چرب غیر الکلی صورت گرفته مصرف روزانه عصاره کنگر فرنگی به مدت دو ماه منجر به کاهش التهاب کبد و تجمع چربی شد.

دانشمندان معتقدند برخی آنتی اکسیدانهای موجود در کنگر فرنگی مانند کینارین ( cynarin ) و سیلیمارین ( silymarin ) در این خاصیت نقش دارند.

تحقیقات بیشتری برای تایید نقش عصاره کنگر فرنگی در درمان بیماری کبدی لازم است.

کنگر فرنگی به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک میکند

محتوای بالای فیبر این گیاه میتواند به کارکرد بهتر روده و افزایش باکتریهای مفید روده و کاهش خطر برخی سرطانهای روده کمک کرده و یبوست و اسهال را برطرف کند. این گیاه حاوی اینولین ( inulin ) است که نوعی فیبر است که به عنوان پره بیوتیک عمل میکند.

در یک پژوهش 12 فرد بزرگسال شرکت کردند و با مصرف عصاره آرتیشو حاوی اینولین روزانه به مدت سه هفته، بهبود باکتریهای روده را تجربه کردند.

عصاره آرتیشو میتواند به کاهش علائمی مثل نفخ، حالت تهوع و سوزش معده نیز کمک کند. در یک پژوهش که 246 فرد مبتلا به سوء هاضمه شرکت کرده بودند، عصاره برگ کنگر فرنگی را به مدت شش هفته مصرف کردند و کاهش علائمی مثل نفخ و احساس پری معده (در مقایسه با افراد گروه کنترل که آرتیشو مصرف نکرده بودند) را تجربه کردند.  

کینارین ترکیب طبیعی موجود در این گیاه است که میتوان این خاصیت را به آن نسبت داد. این ماده با تحریک تولید صفرا، تسریع حرکات شکم و بهبود هضم برخی چربیها به گوارش کمک میکند.

کنگر فرنگی علائم سندرم روده تحریک پذیر را میتواند کاهش دهد

سندرم روده تحریک پذیر که به اختصار به آن آی بی اس یا روده عصبی گفته میشود، دستگاه گوارش را تحریک کرده و علائمی مثل درد شکم، گرفتگی شکم، اسهال، نفخ، یبوست و گاز شکم را ایجاد میکند.

یک پژوهش بر روی بیماران سندرم روده تحریک پذیر صورت گرفت که در آن با مصرف روزانه عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت شش هفته علائم آنها کاهش یافت. جالب اینجاست که 96% از افراد شرکت کننده این عصاره گیاهی را به اندازه درمانهای دیگر مثل داروهای مسهل یا ضد اسهال و یا حتی بهتر از آن موثر گزارش کردند.

در پژوهش دیگری 208 فرد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر روزانه یک یا دو کپسول عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت دو ماه مصرف کردند و کاهش 26% علائم و بهبود کیفیت زندگی تا 20% در آنها دیده شد.

عملکرد این عصاره گیاهی در بهبود علائم روده عصبی به این صورت است:

بعضی از ترکیبات آرتیشو خاصیت ضد اسپاسم دارند. از این رو به متوقف شدن اسپاسم عضله که در سندرم روده تحریک پذیر شایع است، کمک میکنند. بعضی از ترکیبات کنگر فرنگی تعادل در باکتریهای گوارشی ایجاد میکنند و التهاب را کاهش میدهند.

برای نتیجه گیری قطعی در مورد درمان سندرم روده تحریک پذیر با کنگر فرنگی، مطالعات بیشتری لازم است.