گازمانیا گیاهی بسیار زیبا و همیشه سبز است که بومی جنگلهای بارانی برزیل و آمریکای جنوبی میباشد. تاکنون 120 گونه گازمانیا در طبیعت شناخته شده است که از معروفترین آنها گازمانیا کانیفرا، دنیس، برترونیانا، ولا، مینور و لینگولاتا میباشند.
متداولترین گونه گازمانیا، گونه لینگولاتا میباشد که به ستاره اسکارلت معروف است. این گیاه ظاهر جالبی دارد. برگهای گازمانیا دارای لبه صاف و گوشتی بوده، در اطراف یک محور مرکزی رشد میکنند. در قسمت میانی برگها همیشه مقداری آب وجود دارد که حیات گل گازمانیا به آن وابسته است. گازمانیا در طول عمر خود تنها یک بار گل میدهد و این گل بر روی گیاه بالغ 3 تا 4 ساله رویش میکند. گلها به رنگ قرمز آتشین و گاهی زرد یا صورتی میباشند. گازمانیا در نهایت عمری در حد سه تا چهار سال دارد و چنانچه مورد مراقبت خوب قرار گیرد، گلهای آن در حدود چهار ماه دوام خواهند آورد.
گازمانیا با توجه به طبیعت جنگلی خود، به نور غیر مستقیم و نسبتاً فراوان در طول روز نیازمند است که این نور میتواند از طریق پنجرههای داخل آپارتمان یا منازل تأمین گردد. در صورت اجبار میتوان از نور لامپهای فلورسنت نیز جهت نوردهی گیاه در مناطق کمنورتر، استفاده نمود.
دمای مناسب جهت پرورش گازمانیا محدوده 18 تا 27 درجه سانتیگراد است و گیاه نباید در سرمای کمتر از 13 درجه قرار داشته باشد. سرمای زیاد باعث سیاهی و خشکشدن برگها و عدم گلدهی گازمانیا خواهد شد.
گازمانیا مانند اکثر گیاهان آپارتمانی به آبیاری متوسط در حد خشک نبودن خاک اطراف گیاه نیازمند است با این تفاوت که باید فنجان مرکز گیاه نیز همواره پر آب باشد و جهت جلوگیری از ایجاد باکتری و پوسیدگی، هر سه تا چهار هفته یک بار نسبت به تعویض آب درون فنجان گیاه اقدام گردد. بهتر است از آب سبک و با دمای اتاق یا آب تصفیه شده و بدون کلر جهت آبیاری آن اقدام گردد.
گازمانیا گیاهی رطوبت دوست است و به خصوص در فصول گرم باید نسبت به تأمین رطوبت آن حساسیت بیشتری به خرج داده شود. میتوان توسط غبارپاشی یا مهپاشی روزانه، ایجاد جزیره و دستگاههای رطوبتساز، رطوبت مورد نیاز گیاه را تأمین نمود.
جهت کوددهی گازمانیا میتوان دو بار در بهار و دو بار در تابستان از کودهای مایع گیاهان آپارتمانی با مقدار نصف استاندارد توصیه شده به صورت محلول در آب استفاده نمود و انتقال کود مایع به فنجان مرکز گیاه نیز مانعی ندارد.
گازمانیا سرعت رشد کندی دارد و نیاز به هرس چندانی در طول دوره عمر خود نخواهد داشت. میتوان پاجوشهای آن را در فصل بهار جهت تکثیر یک گیاه جدید به کار گرفت.
خاک مناسب و نحوه تعویض گلدان
گازمانیا در خاکهای با قدرت تخلیه خوب و بدون آهک عملکرد مناسبی دارد و نباید از خاک سنگین برای آن استفاده نمود. میتوان از یک قسمت خاک، یک قسمت شن درشت و یک قسمت ذغال سنگ نارس یا مخلوطی از خاک تورب، خاک باغچه و خاکبرگ تجزیه نشده برای آن استفاده نمود. گازمانیا در قسمتهای بالایی نسبت به ریشه تراکم وزنی زیادتری دارد و باید کاملاً به صورت باثبات در گلدان نسبتاً سنگین با عمق متناسب قرار گیرد تا با رشد برگها دچار سقوط گلدان نشود.
گازمانیا با توجه به کوچک بودن ریشه و عمر چند سالهاش، نیاز به تعویض گلدان ندارد و میتوان بعد از پایان عمر گیاه، پاجوشهای آن را به دقت جدا کرده و در یک خاک تازه به تکثیر مجدد گازمانیا پرداخت.
گازمانیا گیاه بسیار زیبا و چشمنوازی است و میتوان از آن در مکانهای دارای رطوبت مناسب مثل حمام یا آشپزخانه و فضاهای بیرونی مثل گلخانهها استفاده نمود.
همچنین میتوان جهت زیباسازی محیطهای عمومی مانند هتلها، رستورانها و نمایشگاههای مختلف نمونه گلدانی آن را استفاده کرده و یا فضاهای بیرونی ویلاها را توسط کاشت و پرورش عمده آن کاملاً چشمنواز نمود.
هنگام خرید گیاه زینتی گازمانیا باید توجه داشت که عمر این گیاه کوتاه و در حد سه تا چهار سال است، لذا گیاه مورد خریداری نباید در دوران پایانی عمر خود باشد، همچنین برگهای گازمانیا باید سالم و شاداب بوده، به آفاتی چون شپشک آردآلود یا عسلک که باعث چسبندگی برگها میشود، دچار نباشد. عوامل بیماریزای دیگری چون توده کپک خاکستری یا قارچ بوتریتیس نیز باید هنگام خرید بررسی شوند.