بنفشه

دانستنیهای علمی

ایران چون داراي گوناگوني اقليمي و شرايط جوي مناسب و متنوع بوده، مكان مناسبي براي رشد و نگهداري گونه هاي مختلف گياهي می باشد و به عنوان كشوري غني از منابع ژنتيكي گياهي مطرح بوده و جايگاه مناسبي براي رشد و پرورش انواع گياهان محسوب مي گردد. به همين خاطر مي توان انواع مختلف گياهان زینتی و دارويي را به صورت خودرو یا تحت كشت به مقدار فراوان تهيه نمود.

خصوصیات - معرفی

گل بنفشه دارای ساقه های زیرزمینی یا ریزوم بوده و گل های معطر داشته که بصورت منفرد زیبا به رنگ بنفش، سفید یا گلی و معطر است. هر گل دارای 5 گلبرگ بوده که یک گلبرگ مهمیزدار در پایین، دو عدد در کنار و دو عدد در بالا قرار دارند. گل ها در آخر زمستان یا اوایل بهار به مقدار فراوان نمایان می گردند. مادگی آنها فوقانی، مرکب از 2 تا 5 برچه و محتوی تخمک های متعدد با تمکن جانبی است. بنفشه گیاهی چند ساله است که بصورت یکساله یا دوساله کشت و کار می شود. برگ های بنفشه بزرگ، پهن، تخم مرغی یا قلبی به طول 8 سانتیمتر می باشد که درهنگام گلدهی به دو برابر این اندازه می رسد. میوه ی آن کپسول یک حجره ای پر بذر است. رویشگاه اولیه بنفشه معطر درایران، نواحی شمالی کشور، رشته کوههای البرز و گیلان می باشد.

شرایط نگهداری بنفشه

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت مرطوب دماي مورد نياز 4 تا 10 ساتنیگراد درجه سانتیگراد خاک مورد نياز خاک غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب

گلدهی بنفشه از اواخر زمستان یا اوایل بهار شروع می شود. از لحاظ خاک تمام گونه های بنفشه برای گلدهی مطلوب خاک غنی از رطوبت و کود حیوانی با زهکشی کافی نیاز دارند دما و طول روز گلدهی بنفشه معطر را تحت تاثیر قرار می دهند بطوریکه در تابستان (دمای بالا و طول روز بلند) رشد بهینه داشته و در پاییز شروع به گلدهی می کنند. گل بنفشه آفتاب دوست است ولی چند ساعت سایه را به خوبی تحمل می کند و با گرم شدن هوا گلدهی بنفشه کم و اندازه آنها کوچک می شود. اگر هوا خنک باشد یا مقداری سایه باشد عمر گل بیشتر می گردد ولی کیفیت آن به خوبی محل آفتابی نیست. در دمای 4-10 درجه سانتیگراد بخوبی رشد می کنند. تمام انواع بنفشه به سرما مقاومند.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

موارد استعمال بنفشه شامل تزیین اراضی مرطوب، محل های سایه گیر، تولید عطر در انواع معطر و تهیه دسته گل در انواع دارای دمگل طویل و مقاوم می باشد . قسمت مورد استفاده بنفشه گل، برگ، ریشه، دانه و بطور کلی تمام قسمت های گیاه کامل بوده و منبع قوی ویتامین A و C به شمار می رود و حاوی نوعی آنتی اکسیدان به نام آنتوسیانین هستند. گل بنفشه دارای اثر نرم کننده، خلط آور ضعیف و معرق است. مصرف آن در بیماریهای مخملک، سرخک و بطور کلی در تب های دانه ای معمول است. برگ بنفشه اثر نرم کننده دارد و از آن لوسیون تهیه می شود که جهت رفع تحرک التهاب اعضای خارجی، ورم چشم و رفع تحریکات روده مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان تونیک التیام بخش و ضد تب در درمان روماتسیم به کار می رود. مطالعات گسترده انجام شده نوین اثرات بارز سیکلوتایدهای موجود در بنفشه معطر را به عنوان ضد سرطانهای مختلف، از جمله سرطان معده، روده، زبان، رحم، مفاصل و گلو به اثبات رسانده است. این گروه از مواد همچنین دارای اثرات قاطع ضد میکروبی و بویژه ضد ویروس ایدز می باشند. نتایج پژوهش ها مؤيد تاثير ضد سرطاني اين مواد از طريق اختلال در تشكيل ديواره سلولي ياخته هاي سرطاني مي باشد.

مقابله به آفات بنفشه

بنفشه معطر ممکن است توسط راب، حلزون ها، کنه تارتن قرمز و پشه مورد حمله قرار بگیرند. برای مقابله با راب ها در بنفشه های جوان باید از سموم ضد راب استفاده کرد. ممکن است لکه برگی و سفیدک پودری نیز بنفشه را تحت تاثیر قرار داده و ضیف کند.

نحوه تکثیر بنفشه

بنفشه گیاهی چندساله است که بسته به گونه از طریق بذر، قلمه، تقسیم ریشه و جدا کردن ساقه های استولون مانند تکثیر می یابد. بذر آنرا در آخر تابستان در شاسی کاشته و بعد نشاءها را به زمین اصلی منتقل می کنند. بذر را بصورت دست پاش می کارند و با مقداری خاک نرم یا کود دامی پوسیده می پوشانند. بعلت حساس بودن گیاهان جوان به آفتاب سوختگی، در مکان های گرم تا زمان سبز شدن و استقرار گیاه سایبانی موقت ایجاد می کنند. هرچه زودتر نشاءها منتقل شود گل های درشت تر و بیشتری تولید می کنند. این گیاه خودگشن بوده و گرده افشانی آن بصورت کلیستوگامی است. بذر آن به سرعت قوه نامیه خود را از دست می دهد و لازم است هرسال بذر جدید تهیه گردد. در شرایطی که در اثر سرما زمین یخ ببندد باید در طول زمستان روی زمین پوشانده شود و یا اینکه در اول اسفند وقتی زمین خشک شد کاشته شود. خود گیاه به سرما مقاوم است ولی در اثر یخ زدن به ریشه آن آسیب می رسد. ویولت ها هم با بذر و هم با تقسیم بوته افزایش می یابد که تقسیم بوته در اواخر تابستان انجام می گیرد.

گل بنفشه بنفشه پنسی دورگه بنفشه معطر بنفشه سه رنگ

بنفشه پنسی دورگه گل بنفشه بنفشه سه رنگ بنفشه معطر