ختمی درختی

دانستنیهای علمی

ختمی درختچه ای است خزان کننده از خانواده  Malvaceae مالواسه که بومی اکثر نقاط آسیا میباشد .
این درختچه در کشور ما در مناطقی از استان های مازندران، گرگان، گیلان، همدان،اصفهان ، فارس و تهران کاشته میشود.
این گیاه جنبه زینتی داشته وبه طور گسترده به خاطر گلهای زیبایش کاشته می شود البته جزء گیاهان دارویی نیز محسوب می شود و خواص بسیار زیادی دارد .

خصوصیات - معرفی

نام‌هاي ديگراین گیاه : خطمي درختي، خطمي گل سرخي، خطمي درختي چيني، خطمي چيني، نوعي خبازي، شحم‌المرج، خطمي درختي گل سرخي، خطمي عظيم، باجاپشند، غسل، الغاسول، العصرس، انجل، آلتيا، اسقوس و خطمي بري مي‌باشد.

ختمی ارتفاعی بین 2 تا 4 متر داردو گستردگی بین 1.5 تا 2.5 متر .
رشد این گیاه کند میباشد و بین 10 تا 20 سال زمان لازم است تا کاملا رشد کند.
پوستی قهوه ای روشن دارد وبدون کرک میباشد و اغلب شامل شاخه های زیاد و پر گل است.
برگ‌های این درختچه تخم مرغی شکل و 3 لوبه میباشند که لوب میانی بلند تر است لبه های اره ای شکل دارد و بدون کرک میباشد.
گل‌ها به شکل قیف بزرگ میباشند و بدون دمبرگ هستند.
این گلها میتوانند سفید، صورتی، قرمز، بنفش و یا ارغوانی باشند.
گلهای گیاه ختمی عمر بسیار کمی دارند و فقط یک روز باز هستند ولی گیاه به سرعت گلهای جدید تولید میکند .
فصل گلدهی از مرداد تا شهریور میباشد.
گلهاي آن در قسمتهاي انتهاي ساقه، به صورت دسته‌هاي غالباً سه تايي ظاهر مي‌گردند.
ميوه به صورت كپسول تخم‌مرغی و شامل دانه های سیاه رنگ میباشد.
با آن كه ختمي گياهي دارويي است. معهذا از نظر يك گياه زينتي بيشتر مورد توجه مردم قرار گرفته است.
قسمت مورد استفاده گياه، ريشه، گل و برگ آن است.

شرایط نگهداری ختمی درختی

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت مرطوب دماي مورد نياز 8 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز خاک لومی ،شنی، ماسه ای مرطوب خوب زهکشی شده

نگهداری گیاه ختمی درختی به شرح زیر میباشد:

نور: به طور کلی این گیاه آفتاب دوست میباشد و باید در آفتاب کامل قرار داشته باشد.
خاک: خاک مناسب برای رشد این گیاه خاک ماسه ای، شنی، لومی غنی، مرطوب و خوب زهکشی شده میباشد.
دما: دمایی بین 1 تا 16 درجه دمای مناسب بوده .
این گیاه تا -5 درجه را میتواند تحمل کند ولی بهتر است در سرمای شدید قرار نداشته باشد.
آبیاری: این گیاه را در تابستان باید هر روز آبیاری کرد و در زمستان به روزی 3 مرتبه آبیاری احتیاج دارد.

نحوه تکثیر ختمی درختی

خواص دارویی :
این گیاه دارای خواص بسیار زیادی میباشد و در طب قدیم بسیار ارزشمند بوده است.
1-طبع آن گرم و تر است.
2. ريشه خطمي براي كساني كه يبوست دارند بسيار مناسب مي‌باشد بهتر است از شربت خطمي استفاده شود 100 گرم ريشه خطمي را به مدت 24 ساعت خيس نموده سپس حرارت ملايم داده به مجرد اين كه جوش آمد برداشته صاف نموده يك كيلو شكر به آن اضافه كرده با آتش ملايم بگذاريد بجوشد سپس 10 صبح و 5 عصر 3 قاشق غذاخوري ميل شود.
3. براي درمان كورك و خارش آرد جو و گل خطمي را در عرق كاسني جوشانده صاف كرده به محل خارش بماليد.
4. براي رفع كك مك گل خطمي سفيد را نرم كرده با ماست ترش مخلوط كنيد روزي چند بار روي صورت بگذاريد بعد با دست آهسته روي پوست بكشيد تا جرم آن را بريزد.
5. براي سرفه 5 گرم برگ يا ريشه خطمي را در 200 سي‌سي آب‌جوش دم‌كرده صاف نموده ميل شود.
6. براي رفع خشكي پوست آب دمكرده گل خطمي را با گليسيرين و كمي گلاب مخلوط كرده و به دست‌ها و پوست بماليد.
7. برای رفع سردرد ، سر را با این گیاه شستشو دهید.
8. كساني كه سوزاك هستند 20 گرم خطمي را در يك ليتر آب جوشانده هر 4 ساعت يك ليوان ميل شود يا اين كه كمي برگ آن را بپزند و ميل كنند و يا جوشانده آن با گل بنفشه، عناب و خارخاسك و تاجريزي از هر كدام به طور مساوي به مقدار 40 گرم را در يك ليتر آب مخلوط كرده هر 5 ساعت يك ليوان ميل شود.
9. كساني كه ورم لثه دارند دمكرده خطمي را مزمزه كنند
10. يك ماسك براي پوست‌هاي جوش‌دار: گل خطمي20 گرم، گل بابونه 20 گرم، آبليمو30 گرم، آب150 سي‌سي را بمدت10 دقيقه بجوشانيد بگذاريد سردشود سپس به‌صورت بماليد وخوب وآهسته ماساژ‌دهيد.
11. براي درمان وجود خون در ادرار مي‌توان از دمكرده خطمي استفاده كرد.
12. خطمي تسكين‌دهنده درد رماتيسم است.
13. در گذشته براي شستشوي زخم‌ها از دمكرده گل خطمي استفاده مي‌شد مخصوصاً زرد زخم.
14. براي شستشوي زخم‌هاي دهان هر گونه زخمي كه باشد 40 گرم ريشه گل خطمي خرد شده را در يك ليتر آب سرد ريخته به مدت چند ساعت بگذاريد بماند تا خوب خيس بخورد سپس 12 دقيقه بجوشانيد صاف كرده روزي 2 تا 3 بار دهان شويه كنيد.
15. براي درمان ورم كيسه مثانه ريشه‌ خطمي را به مقدار 20 گرم در دو ليتر آب 24 ساعت خيس نموده سپس با يك كيلو شكر بجوشانيد تا به صورت شربت درآيد آن‌گاه صاف نموده روزي 3 قاشق ميل شود.
16. جهت معالجه ورم روده 20 گرم ريشه خرد شده خطمي را در يك ليتر آب ريخته و يك كيلو شكر به آن اضافه كنيد 48 ساعت بگذاريد بماند سپس بجوشانيد تا به صورت شربت درآيد صاف نموده هر صبح يك قاشق سوپخوري ميل شود.
17. براي درمان اسهال بلغمي 10 گرم ريشه خطمي و 10 گرم بارهنگ را در يك ليتر آب جوشانده ميل شود.
18. براي جلوگيري از خارش بدن كودك گل خطمي و پنيرك را بجوشانيد و روزي چند قاشق به او بدهيد.
19. براي تقويت رشد دندان‌هاي كودك 5 گرم ريشه خطمي را در 200 سي‌سي آب جوشانده صاف نموده با عسل شيرين كرده روزي 2 قاشق به او بدهيد.
20. خطمي توانايي گلبول‌هاي سفيد را بالا مي‌برد.
21. گل‌خطمي داراي گلبول‌هاي مردانه است يعني خانم‌ها كمتر استفاده كنند.
22. براي ورم كليه از دمكرده برگ خطمي استفاده شود.
23. براي از بين‌بردن لكه قهوه‌اي از ضماد گل خطمي با سركه استفاده كنيد.
24. اگر ريشه‌خطمي را بچه‌ها بجوند دندان درآوردن آن‌ها سريع‌تر مي‌گردد.
25. خوردن زياد خطمي ضعف بينايي مي‌آورد و همچنين بي‌اشتهايي و براي معده مفيد نمي‌باشد.
26. براي ترك گوشه لب گل خطمي و پنيرك را در تركيبي از عرق كاسني و شاهتره و بادرنج خمير كرده به صورت ضماد گوشه لب بگذاريد (عرق‌ها به طور مساوي مخلوط شود).
27. براي مداواي خنازير گل خطمي را به صورت ضماد روي آن بگذاريد.
28. جهت سل جلدي و پوستي 40 گرم گل خطمي را در يك ليتر آب جوشانده 10 گرم اسيد بوريك به آن اضافه نموده زخم‌ها را بشوئيد.
29. براي خوش حالت كردن موها خطمي را در آب بجوشانيد سپس صاف نموده موها را آغشته كرده و سپس موها را حالت دهيد بهتر از ژل است.

تکثیر این گیاه به 3 روش امکان پذیر است:
1-کاشت بذر: در مهر ماه بهتر است صورت پذیرد.
2-قلمه چوب که بهتر است در تابستان صورت گیرد.
3-خواباندن شاخه
اگر گیاه احتیاج به هرس داشته باشد بهتر است پس از گلدهی صورت گیرد.
جوانه های این گیاه در صورت آبیاری و یا کود دهی بیش از حد از بین میروند.

هشدار - عوارض جانبی

هشدار: مراقب سوسک ژاپنی ، شته ، کنه عنکبوتی  بیماری لکه برگی باشید.

چای ترش بونسای ختمی ختمی چینی ختمی چینی

ابوتیلون گل گاوپنبه‌ای ختمی چینی درخت بائوباب درخت موکامبو