کلم

دانستنیهای علمی

Brassica oleracea دربرگیرنده گیاهان متنوعی از جمله کلم معمولی، کلم بروکلی، گل کلم، کلم پیچ، کلم بروکسل و ... می شود. در حالت طبیعی به آن کلم وحشی می گویند. اولین نشانه های کشت و اهلی کردن این گیاه به رم و یونان باستان بر می گردد.

گونه B. oleracea 7 رقم دارد که عبارتند از:
Brassica oleracea Alboglabra: بروکلی چینی
Brassica oleracea Botrytis: گل کلم، بروکلی Romanesco
Brassica oleracea Capitata: کلم معمولی
Brassica oleracea Gemmifera: کلم بروکسل
Brassica oleracea Gongylodes: کلم قمری
Brassica oleracea Italica: کلم بروکلی

در جزایر قناری و مناطقی که تغییرات فصلی زیادی ندارند و سرمازدگی حداقل است ارتفاع این گیاه می تواند به 3 متر برسد. این "کلمهای درختی شکل" برگهایی تازه تولید می کنند که برداشت آنها مانند برداشت کلم معمولی مستلزم نابودی کامل گیاه نیست. در این مناطق از چوب این گونه کلمها برای ساخت عصا استفاده می شود.

خصوصیات - معرفی

کلم گیاهی دو ساله است که در سال اول برگهای بزرگی تولید می کند. برگها گوشتی بوده و به این گیاه امکان ذخیره آب و مواد غذایی در شرایط نامساعد محیطی را می دهد. در سال دوم، مواد غذایی ذخیره شده برای تولید خوشه گل استفاده می شود. خوشه گل می تواند ارتفاعی معادل 1تا 2 متر پیدا کند و دربرگیرنده تعداد بی شماری گل است. فصل گلدهی این گیاه از خرداد تا شهریور است.

گلها هرمافرودیت هستند( هم اندام ماده دارند و هم اندام نر). گرده افشانی کلمها توسط زنبور صورت می گیرد. این گیاه به نمک و آهک مقاوم بوده و عدم تواناییش در رقابت با سایر گیاهان معمولا رشد طبیعی آن را بر روی صخره های آهکی محدود می کند.

شرایط نگهداری کلم

نور مورد نياز خیلی زیاد آبياري و رطوبت کمی مرطوب دماي مورد نياز 26-14 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز لومی و همیشه مرطوب با زهکش مناسب

کلم را می توان به خوبی در خاکهای لومی که غنی از مواد غذایی و همیشه مرطوب باشد کشت کرد. خاکها باید زهکشی خوبی داشته باشند. این گیاه برای رشد به نور کامل آفتاب نیاز دارد. کلمها برای تولید برگهایی با کیفیت بالا به هوای خنک نیاز دارند. از این رو کاشت این گیاه در پاییز و اوائل بهار مناسب است. معمولا در دماهای بالاتر از 26 درجه برگها کیفیت مناسب خوراکی را از دست می دهند.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

برگهای کلم سرشار از ویتامین C است. ترکیبات دیگر در کلمها شامل ویتامین A، B1 و B2 ، مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، آهن، منیزیم، سدیم، پتاسیم و روی می شود. بذر و برگ این گیاه کرم کش، مدر، ملین، تقویت کننده قلب و اشتها آور است. برگهای این گیاه را می توان برای درمان رماتیسم می تواند استفاده کرد. از برگها می توان به عنوان ضماد برای درمان عفونت زخمها استفاده کرد. استفاده از گیاه کلم در برنامه غذایی می تواند خطر ابتلا به انواع سرطانها را کاهش دهد. در برخی مطالعات نشان داده شده است که ترکیباتی شیمیایی در کلمها وجود دارد که ضد سرطان هستند. بررسی های محدودی نشان داده اند که کلم بروکلی می تواند علائم ناشی از fibromyalgia( دردهای عضلانی، خستگی و حساسیت بافتها نسبت به درد) را در زنان کاهش دهد. البته مطالعات بیشتری نیاز است. در مطالعاتی اولیه نشان داده شد که مصرف کلمها می تواند عفونتهای ناشی از Helicobacter pylori را درمان کند. مطالعات اندکی بر روی انسان نشان داده است که مصرف کلم می تواند کلسترول خون را کاهش دهد. در این زمینه نیز مطالعات بیشتری باید انجام شود. در یک مطالعه مشخص گردید که کلم دارای ترکیبات فنولی و اسیدهای آلی بوده و در تمام آزمایشها خاصیت آنتی اکسیدانتی نشان داد.

مقابله به آفات کلم

از آفات مهم این گیاه می توان به سوسکهای ریز، کرم صدپا، شته، تریپس و حلزون اشاره کرد. کرم های ریشه می توانند در برخی مناطق مشکل ساز باشند. بیماری های رایج در کلمها لکه برگی، سیاه شدن ساقه و پوسیدگی انتهایی است.

نحوه تکثیر کلم

تکثیر این گیاه از طریق بذر است که هم می تواند به صورت مستقیم و هم به صورت نشاکاری انجام شود.

هشدار - عوارض جانبی

کلمها معمولا عوارض جانبی زیادی ندارند. با این حال ممکن است در برخی مواقع و در بعضی افراد عوارضی به همراه داشته باشند. کلمها می توانند میزان قند خون را کاهش دهند. بنابراین افراد مبتلا به دیابت، افراد مبتلا به کمبود قند خون(hypoglycemia ) و یا افرادی که از داروها و یا غذاهای کاهش دهنده قند خون استفاده می کنند باید در مصرف کلمها احتیاط کنند. به دلیل پتاسیم بالا، مصرف بیش از حد کلمها می تواند منجر به خونریزی شود. بنابراین افرادی که مشکلات مربوط به خونریزی دارند نباید بیش از اندازه از این گیاه استفاده کنند. این گیاه سرشار از ترکیبات هیستامین بوده و می تواند در برخی افراد ایجاد حساسیت کند. این موضوع در مورد افرادی که کمبود diamine oxidase دارند از اهمیت بیشتری برخوردار است. این گیاه نفخ آور است و افرادی که نفخ زیادی دارند باید این گیاه را به میزان کمی مصرف کنند. به دلیل عدم اطلاعات کافی درباره تاثیر این گیاه بر روی جنین نباید در دوران بارداری بیش از حد طبیعی مصرف شود.

خردل هندی کلم قمری کلم گل کلم پیچ

تربچه کیسه کشیش مروارید(گل عسل) خاکشیر