غازياغي - پاغازه

خصوصیات - معرفی

پاغازه گیاهی چندساله به ارتفاع نیم تا 1 متر است. بارهنگ آبی گیاهی است که اغلب در آبهای کم عمق رشد می کند. این گیاه دارای ریشه افشان و برگهای بلند، کشیده و متعدد است. پاغازه گل‌آذینهای متعددی دارد که در هر گل آذین تعداد زیادی گلهای کوچک تشکیل می شود. گلها بعدازظهرها باز می شوند و به رنگ سفید یا بنفش کمرنگ هستند. نام لاتین این گیاه به شرایط محیطی مناسب برای رشد آن که مناطق مرطوب و باتلاقی است، اشاره می کند. اشاره به Plantago نیز در نام علمی این گیاه به دلیل شباهت برگهای این گیاه به بارهنگ معمولی است. از مهمترین ترکیبات شیمیایی موجود در پاغازه می توان به alisol A 24-acetate و alisol B 23-acetate اشاره کرد.

این گیاه رشد رزتی دارد. ساقه گلدهنده از قسمت پایین بوته و در فصل تابستان خارج می شود. برگهای این گیاه بیضی کشیده، سبز- خاکستری و پهن هستند.

شرایط نگهداری غازياغي - پاغازه

نور مورد نياز خیلی زیاد آبياري و رطوبت خیلی مرطوب دماي مورد نياز 18-20 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز نرم، حاصلخیز و کمی اسیدی

همانطور که از نام علمی پاغازه مشخص است، این گیاه در محیطهای کاملا مرطوب مانند دریاچه ها و رودخانه و ... رشد می کند. از اینرو به آب و رطوبت بالایی برای رشد نیاز دارد. این گیاه می تواند در آب هم رشد کند. پاغازه تحمل سایه را ندارد و باید در آفتاب کامل رشد کند.

خاک مورد نیاز برای پاغازه باید عمیق، حاصلخیز و pH آن برابر با 6 تا 7.5 باشد. این گیاه تا دمای 23- درجه را هم می تواند تحمل کند. پاغازه تحمل خشکی، شوری و سایه را ندارد.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

پودر تهیه شده از ریشه این گیاه برای درمان بیماری هاری و برگهای کوبیده شده آن برای مقابله با لختگی خون استفاده می شود. مطالعات آزمایشگاهی در شرایط درون شیشه ای و همچنین بر روی موجودات زنده نشان می دهد که عصاره Alisma plantago-aquatica و یا ترکیبات شیمیایی استخراج شده پاغازه سبب افزایش تکثیر پری اکسی‌زومها شده و علاوه بر این، محافظت کننده کبد و ضد آلرژی است.

معمولا در طب گیاهی از ریشه و ساقه های زیرزمینی این گیاه استفاده می شود. از این گیاه برای درمان بیماری های مجاری ادراری هم استفاده می شود که البته، امروزه به دلیل عوارض جانبی آن کمتر به صورت خوراکی مصرف می شود.

برگهای این گیاه ضدباکتری، ضدکلسترول، معرق، مدر، کم کننده فشار خون و محافظت کننده از کبد است. از این برگها برای درمان زخم مثانه، اسهال خونی، سنگ کلیه و سایر ناراحتی های ادراری استفاده می شود. از برگهای کوبیده شده به صورت موضعی برای درمان جذام استفاده می کنند. پودر به دست آمده از بذر این گیاه برای جلوگیری از خونریزی استفاده می شد. از سویی دیگر، گفته می شود که بذرهای این گیاه سبب ناباروری و عقیمی می شود. ریشه این گیاه هم ضدباکتری، ضدکلسترول خون، مدر و کم کننده فشار و قند خون است.

از این گیاه در طراحی فضاهایی که حالت دریاچه ای یا باتلاقی دارند هم استفاده می شود.

مقابله به آفات غازياغي - پاغازه

این گیاه آفت خاصی ندارد تنها، حلزونهای بی صدف و شته ها می توانند گاهی مشکل ساز باشند.

بیماری زنگ یکی از بیماری های این گیاه است که در صورت آلوده شدن به آن باید گیاه بیمار حذف شود.

نحوه تکثیر غازياغي - پاغازه

در محیطهای طبیعی بذرهای این گیاه هرساله ریزش کرده و در صورت مساعد بودن شرایط رشد می کنند. بهترین روش کاشت این است که بذرها به محض رسیدن کشت شوند. بذرها را در خاک نرم و مرطوبی کشت می کنند و گلدانها را به ارتفاع 3 سانتی متر در آب قرار می دهند تا گلدان همیشه مرطوب باشد. از تقسیم بوته در بهار یا پاییز هم برای تکثیر استفاده می کنند. در این حالت نیز قطعات را مستقیما در زمین اصلی کشت می کنند.

هشدار - عوارض جانبی

ریزوم این گیاه سمی بوده و در صورت مصرف خوراکی می تواند خطرناک باشد.

ریشه این گیاه در صورت استفاده باید کاملا خشک و یا پخته شود در غیر اینصورت بسیار سوزاننده است.

تمام اندامهای این گیاه دارای شیرابه سفید رنگی است که می تواند سبب التهابات پوستی و خارش شود. این شیرابه سمی بوده و نباید به صورت خوراکی مصرف شوند.

زاگیتاریا مونتویدنسیس ساژیتریا پا کوتاه سر نیزه ای برگ پهن شینودوریوس شلوتری