مشاور پژوهشی رئیس جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی در حوزه گیاهان داروئی گفت: استفاده از اکالیپتوس برای کودکان زیر 2 سال حتی به صورت موضعی، مجاز نیست.
«محسن پویان» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان‌جنوبی،اظهار کرد: اکالیپتوس گیاهی درختی متعلق به خانواده مورد که بومی استرالیا و مالزی است و از این کشورها به نقاط دیگر از جمله ایران انتقال یافته است.
وی با اشاره به این‌که در کشورهای گرمسیری برای استفاده از چوب و نیز به‌عنوان درخت زینتی پرورش می‌یابد، افزود: برخی گونه‌های اوکالیپتوس بسیار بزرگ بوده و ارتفاع آن به 150متر و قطر آنها به 30 متر می‌رسد.
مشاور پژوهشی رئیس جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی در حوزه گیاهان داروئی، با بیان این‌که برگ و سرشاخه‌های گلدار و پوست آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، تصریح کرد: مهم‌ترین ترکیبات گیاه، تانن و اسانس است که معمولاً از برگ‌ها به صورت تازه یا خشک به دست می‌آید و اسانس به دست آمده از این گیاه را بر اساس نوع استفاده آن به سه دسته تقسیم می‌کنند.
پویان ادامه داد: اسانس‌های دارویی که بیشتر از گونه گلوبولوس بر اثر تقطیر استخراج می‌شود این نوع اسانس تا حدود 90 درصد از اکالیپتول تشکیل شده و مقداری سینئول نیز دارد که ترکیبات دیگری از اسانس این گونه حاصل می‌آید.
وی با اشاره به این‌که اسانسی که از برخی گونه‌ها مانند ویمی نالیس به دست می‌آید دارای مقداری فلاندرین بوده و در صنایع معدن کاربرد دارد، افزود: برخی گونه‌های اوکالیپتوس دارای اسانس‌های معطر هستند که ترکیب اصلی آن سیترونلول است.
مشاور پژوهشی رئیس جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی در حوزه گیاهان داروئی، تصریح کرد: از برگ و پوست درخت تانن حاصل می‌شود که حدود 10 تا 25 درصد فرآورده‌ها را تشکیل می‌دهد برخی گونه‌ها منشاء صمغ قرمز یا نوعی کینو هستند که از ترشحات خشک شده پوست درخت حاصل می‌شود.
وی ادامه داد: از دیگر ترکیباتی که در آنالیز گونه‌های مختلف اوکالیپتوس گزارش شده می‌توان به اسید اورسولیک پلی فنلی، فلانوئیدهایی مانند کوئرستین و روتین اشاره کرد.
پویان با اشاره به خواص دارویی و درمانی این گیاه ادامه داد: اسانس اوکالیپتوس خاصیت ضد باکتری دارد، و آزمایش‌های انجام شده خاصیت ضد ویروسی آن را برای ویروس‌های آنفلوانزا (A1) و (A2) تائید می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: در صنایع داروسازی از این گیاه روغن اوکالیپتوس، پماد، قطره‌های ضد سرفه، شربت‌های دارویی، مایعات تبخیرکننده، روغن‌های مالیدنی و محلول‌های شست‌وشوی دهان تولید می‌کنند.
مشاور پژوهشی رئیس جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی در حوزه گیاهان داروئی، خاطرنشان کرد: به‌علت خاصیت ضدعفونی‌کنندگی برگ گیاه بعنوان ماده محرک، ضداسپاسم در برونشیت، آسم و ناراحتی‌های خفیف دستگاه تنفسی از آن بهره می‌گیرند.
پویان با اشاره به این‌که پماد حاصل از اوکالیپتوس برای تسکین و رفع التهاب کاربرد دارد، تصریح کرد: از دم کرده برگ گیاه آن در ایران و هند برای درمان بیماری‌های مخملک، حصبه، تب‌های نوبه، زخم‌ها و عفونت ها استفاده می‌شود.
وی افزود: از بخور برگ آن در بیماری‌های آسم، التهاب حلق و ناراحتی‌های گلو، سرفه و سرماخوردگی استفاده به عمل می‌آید.
مشاور پژوهشی رئیس جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی در حوزه گیاهان داروئی، با بیان این‌که وجود تانن در اندام‌های گیاه باعث شده که خاصیت قابض داشته و غرغره آن باعث برطرف کردن ناراحتی‌های حلق و گلو می‌شود، یادآور شد: در افشانه‌های حشره‌کش نیز از اسانس آن استفاده می‌کنند و برای دفع سوسک و حشرات اثربخش است.
پویان با اشاره به این‌که از برگ گیاه به‌صورت دم کرده استفاده می‌شود، تصریح کرد: مصرف فرآورده‌های گیاه به هر شکل در دوران بارداری و شیردهی ممنوع و تنها از روغن اوکالیپتوس به‌صورت موضعی می‌توان در این دوران استفاده کرد.
وی مصرف این گیاه را برای کودکان مجاز ندانست و خاطرنشان کرد: افرادی که دارای معده و یا التهاب مجاری صفراوی و ناراحتی‌های کبدی هستند باید از مصرف آن اجتناب کنند.