خبرگزاري آريا-اينها همه هدايايي است که تنها سالي يک بار، در فصل بهار و تنها به مدت يک ماه در روزهايي که بارندگي و رطوبت زياد است جوانهزده و به صورت خودرو ميرويند.
به گزارش خبرگزاري آريا،اين گياهان به خاطر عطر و رايحه دلانگيزشان به قدري شامه نوازند که اکثر افرادي که براي تفريح و لذت از طبيعت به دشت و صحرا ميروند، ترغيب به جمعآوري آنها ميشوند.
اين گياهان به دور از کودهاي شيميايي و به وسيله باران آبياري شده و زير نور خورشيد رشد ميکنند و در مقايسه با سبزيهايي که به روش مصنوعي پرورش مييابند، عطر و طعم متفاوتتري داشته و مغذيتر و طبيعيتر بوده و در واقع ارگانيک هستند.
در هر حال اين روزها تفريح اکثر زنان روستايي چيدن و جمعآوري انواعي از سبزيهاي کوهي و عرضه آن از طريق بازارهاي روز به شهرنشينان است، اما بسياري از خانوادهها به خصوص نسل جوان شهرنشين اين سبزيها را نميشناسند و خواص دارويي و تغذيهاي آن را نميدانند. والک، ترشک، غازياغي، ريواس، کنگر و... از جمله سبزيهاي صحرايي يا کوهي هستند که در اين نوشتار به خواص آنها ميپردازيم.
والک :
والک نوعي سبزي صحرايي است که از مناطق کوهستاني برداشت ميشود. برگهاي آن نواري شکل و داراي يک پياز کوچک و گل است. برگ و پياز آن خوراکي، اما گل آن تلخ و در غذا استفاده نميشود. خواص خام آن بيشتر از پختهاش است و از آن در کوکو، سبزي پلو، آش و... استفاده ميشود.
اين سبزي سرشار از ويتامينهاي A، B، C و املاح معدني منگنز، روي، گوگرد و کلسيم است. اين گياه قاعدهآور خوبي است و به دليل دارا بودن کلسيم براي درمان پوکي استخوان و التيام دردهاي استخواني و مفصلي مفيد است. فيبر آن براي سلامتي معده و روده سودمند است و باعث لينت مزاج ميشود. گوگرد آن به جهت خاصيت ضدعفونيکنندگي، اسهال خوني را التيام ميبخشد. خواص پياز آن تا حدود زيادي شبيه سير است و با انبساط ملايم عروق خوني در کاهش فشار خون و رفع سرگيجه موثر است. اين سبزي اثر آرامبخش دارد و درد نقرس، روماتيسم و آرتروز را تسکين ميدهد.
ترشک :
اين سبزي، گونههاي زيادي دارد. برگهاي آن به جهت دارا بودن اسيدهاي آلي، طعم ترشي دارد. ترشک سرشار از ويتامين C، آهن، فسفر و پتاسيم است. تصفيهکننده خون، معرق، مدر، تب بر، اشتهاآور و صفرابر است. جهت تقويت معده و کبد بهتر است برگ آن خام استفاده شود.
اين سبزي به دليل ويتامين C فراوان خونريزي لثه را التيام بخشيده و بوي بد دهان را رفع ميکند. مصرف ترشک در فصول گرم سال از التهاب بدن کاسته، عطش را رفع کرده و به دليل پتاسيم بالا ادرارآور خوبي است و سموم بدن را خارج و کليهها را شستشو ميدهد. ترشک به جهت آن که خون را تصفيه ميکند از بين برنده کورک، دملهاي چرکي و جوش هاي زير پوستي است. قابل توجه آن که مصرف زياد ترشک به دليل داشتن اسيد اگزاليک براي کساني که سنگ کليه و مثانه دارند، محدوديت مصرف دارد.
کنگر :
کنگر گياهي با برگهاي خاردار و ساقههاي ضخيم شبيه به کرفس است. از برگهاي سبز آن به صورت خام در تهيه سالاد و از ساقه آن در تهيه خورش استفاده ميشود.
اين گياه، طبع گرمي دارد و بسيار نيرو بخش و مقوي قلب است. برگهاي اين سبزي، موجب کاهش چربي خون شده و به دليل فيبر نامحلول، بسيار ملين و براي پايين آوردن قند خون سودمند است. اينولين آن باعث افزايش باکتريهاي مفيد دستگاه گوارش شده و از سرطان روده باريک ميکاهد. آنتي اکسيدانهاي موجود در آن نيز پوست را در برابر سرطان محافظت ميکند.
کنگر به دليل دارا بودن هورمونهاي گياهي، ترشحات غدد را تقويت کرده و باعث افزايش نيروي جنسي ميشود. اين سبزي، دارويي موثر براي جلوگيري از حالت تهوع و ويار زنان باردار است. قابلتوجه آن که برگهاي کنگر محرک انقباض کيسه صفرا و کليه بوده و افرادي که داراي سنگ کليه و صفرا هستند نبايد از آن استفاده کنند.
ريواس :
ريواس داراي برگهاي ضخيم و گوشتدار است و طعم ترشي دارد. اين گياه سرشار از ويتامين C و فيبر است. خاصيت ضدعفونيکنندگي داشته، زخم اثنيعشر را بهبود بخشيده و به جهت تقويت کبد و افزايش ايمني بدن عفونتهاي ويروسي را از بين ميبرد. يکي از مهمترين خواص برگهاي ريواس آن است که لوزالمعده را وادار به ترشح انسولين کرده و براي کاهش قند خون سودمند است.
ريواس به دليل اسيدهاي فراواني که دارد از افزايش چربي خون جلوگيري کرده و با افزايش ترشح شيره معده موجب بهبود عملکرد هضم و جذب غذا ميشود. اين سبزي پتاسيم، فسفر و کلسيم زيادي دارد و مصرف آن براي کودکان در حال رشد و خانمهاي يائسه مفيد است.
غازياغي
غازياغي :
اين سبزي اغلب در کنار نهرها رشد ميکند و در اين فصل مخلوط با سبزيهاي ديگر با نام سبزي کوهي مخلوط به فروش ميرسد.
اين سبزي بسيار معطر بوده و طعم دلپذيري دارد و در تهيه انواع سوپ، آش، کوکو و سبزي پلو به کار ميرود.
غازياغي، شير مادران شيرده را زياد، خون را تصفيه، ترشحات غدد داخلي را تنظيم و براي درمان بيماريهاي پوستي موثر است.
اين سبزي، گرمي و حرارت بدن را بالا برده و انرژيزا بوده، بياشتهايي را رفع و براي آرامش اعصاب مفيد است.