انواع سازش :
سازشهای فنوتیپی : که موجودات زنده با توجه به امکان استقرارشان ، نوع غذا ممکن است تغییرات فنوتیپی خاصی در آنها ظاهر شود.
بنابراین بیشترین استفاده را از محیط و بیشترین توانایی را جهت انجام فعالیتهای حیاتی با این نوع سازشها پیدا می کنند.
مثلاً نوع سیستم پاها در کانگورو ، آهو ، ملخ ، خرگوش و قورباغه این امکان را بوجود می آورد که جهش های قابل توجهی داشته باشند تا بتوانند غذای خود را تأمین کنند و از آسیب دشمنان در امان باشند.
سازگاری رنگ در بعضی از حیوانات از جمله حشرات با محیطشان این امکان را بوجود می آورند که قابل دید برای دشمان طبیعی نباشند.
بنابراین همه اینها نوعی سازگاری فنوتیپی می باشد که به موجود زنده توانایی های زیستی متفاوتی را می دهد.
سازشهای فیزیولوژیکی :
که بحث مقابله با درجه حرارت را ذکر کردیم که در سایر موارد هم فیزیولوژی موجود زنده به طرفی سوق پیدا می کند که از امکانات محیطی بیشترین بهره برداری را انجام دهد.
مثلاً نوع برگها و فرم آنها در مناطق کویری این سازگاری را بوجود می آورد که تبخیر را به حداقل کاهش دهد.
در گیاهان گوشتی مناطق حاره این امکان را فراهم می آورد که مقدار زیادی آب در برگها و اندام های هوایی ذخیره شود و نتیجتاً موجود زنده کمترین آسیب را ار تنش های محیطی ببیند.
از جمله سازشهای فیزیولوژیکی تغییراتی است که به صور مختلف در موجود زنده بروز می کند.
مثلاً تغییر در میزان زاد و ولد و یا تعداد متوسط نوزادان هر مادر ، تغییرات در میزان مرگ و میر ، متوسط وزن نوزادان ، کم شدن وزن نوزادان ، میزان رشد و نمو از زمان تولد تا بلوغ ، تغییر در میزان رشد ، میزان بقاء در نوزادانی که مادرانشان تحت تأثیر تنش های محیطی است .
بنابراین موجود زنده از بین این مجموعه برای بدست آوردن سازگاری یک یا چند مورد را انتخاب می کند تا نهایتاً به سازگاری مورد نظرش برسد.
در مورد موجودات خونسرد یکی از واکنش های مهم که می تواند در سازگاری موجود تأثیر بگذارد ، تغییر مرزهای فوقانی و تحتانی قابل تحمل است.
یکی از خصوصیات موجودات زنده در خونسرد ها ، تغییر مرزهای پائینی و بالائی است. بطور کلی حوزه طاقت یا محل استقرار به تبع آن تغییر پیدا می کند و موجود زنده قابلیت استقرار را پیدا می کند.
بعنوان یک اصل ، تغییرات بزرگ و غیر قابل پیش بینی محیط باعث انتخاب گونه های پر زاد و ولد می شود و به لحاظ اینست که گونه های پر زاد و ولد اماکن غالبیت را در کوتاه مدت در منطقه دارند.
سازش های رفتاری :
در اینگونه سازشها ، محرک های مختلفی وجود دارد که این محرک ها را بعنوان عامل اصلی کنترل و سازگاری مطرح می کنیم.
در پدیده ای به نام سیبرنتیک که عملاً در نظامهای غیر زیستی مطرح می شود ، در نظام های زیستی هم بعنوان یک عامل کنترل می تواند موجب سازگاری و مهار عوامل باشد .
پدیده های زیستی را در هر زمان با توجه به پیشرفتهای علمی آن دوره به نوعی تفسیر و تشبیه می کردند.
زمانی پدیده های زیستی را مشابه به ماشین کوکی و زمانی آن را به نوعی کامپیوتر نسبت می دادند که در داخل آن ورودی و خروجی منحنی جریان داشت و بر حسب برنامه زیری تغییر و تعیین میشد.
ولی اکنون پدیده های زیستی را از دیدگاه برخورد سیستمی مطرح می کنند که عمده این برخورد سیستمیک شامل پدیده هایی مانند سیبرنتیک می شود که عملاً پس خورها ( Feed back) کنترل کننده نظام های زیستی هستند.
عقیده عمومی بر اینست که برخورد سیستمی با حیات موجودات دیگر یک حالت تشابه ندارد بلکه بیانگر واقعیاتی است که در کلیه ارتباطات ، کنترل ها و سازگاری ها قابل تفسیر است.