دمای خاک :
دمای خاک بر رشد ریشه ، جوانه زدن و سبز شدن بذر، فعالیت میکروارگانیسم ها و در نتیجه تأمین و نیز سرعت جذب مواد غذایی مورد نیاز گیاه موثر است.
همچنین اختلاف دمای نقاط و لایه های مختلف خاک عامل موثری در انتقال و حرکت آب در خاک می باشد.
منبع اصلی حرارت خاک تابش خورشید بر سطح زمین است. اما دمای خاکهائی که دارای مقدار زیادی مواد آلی در حال تجزیه سریع می باشند از وضعیت تابش خورشید مستقل است. هرگاه خاک تحت تابش اشعه حرارتی قرار یرد، مقداری از حرارت رسیده به سطح خاک جذب لایه سطحی خاک شده و بتدریج به لایه های زیرین انتقال می یابد.
گرمای ویژه و ظرفیت هدایت حرارتی خاک با افزایش درصد رطوبت بالا رفته و در خاکهای اشباع از آب به چند برابر خاکهای خشک می رسند. پس خاکهای مرطوب حرارت را بهتر به اعماق خاک انتقال داده و درجه حرارت آنها نیز دیرتر بالا می رود. عامل دیگری که موجب سرد بودن خاکهای مرطوب می گردد آن است که قسمت زیادی از انرژی حرارتی دریافت شده صرف تبخیر آب از سطح خاک می گردد.
میزان ماده آلی خاک نیز بر دمای آن موثر است. گرمای ویژه هوموس از اجزاء معدنی خاک بیشتر است.پس ، هرچه درصد ماده آلی خاک افزایش یابد دیرتر گرم می شود. این عامل از حرارت تولیدی ناشی از تجزیه ماده آلی و از اثر هوموس بر رنگ خاک مستقل می باشد.
کل ظرفیت حجمی حرارتی خاک ( Cs ) بر حسب کالری بر سانتیمتر مکعب بر درجه را می توان بصورت فرمول زیر نشان داد : Xw + Xo 60 . 0 + Xm 46 . 0 = Cs پوششهای خاک ممکن است گرمای ویژه بالایی داشته و یا بصورت عایقی مانع تغییر حرارت خاک گردند.
خاکهایی که توسط آب ، کاه و کلش ، برف و یا گیاه پوشیده شده اند تغییرات حرارتی کمی داشته و ممکن است سردتر یا گرمتر از هوا باشند. مثلاً خاکهای پوشیده از برف در زمستان گرمتر از هوا و در بهار سردتر از هوا می باشند. موقعیت و و ضعیت قرار گرفتن زمین نیز در وضعیت حرارتی خاک موثر است. زمینهایی که در رأس تپه ها واقعند در معرض باد قرار داشته و نتیجتاً سرد و خشک هستند.
زمین هایی که به سمت جنوب شرقی شیب دارند تحت تابش تقریباً عمودی نور خورشید در زمستان بوده و نتیجتاً گرمتر و کمی نیز خشک تر از سایر شیب ها می باشند. دره ها نیز سردتر از دشت ها و دامنه کوهها می باشند، زیرا هوای سرد سنگین تر از هوای گرم است و در اعماق دره ها نشست می کند. بعلاوه خاکهای دره ها رطوبت بیشتری داشته و دیرتر گرم می شوند.
معمولاً تفاوت حرارتی روز و شب نواحی دره های بسیار زیاد است. این تفاوت حرارتی می تواند موجب سرمازدگی زودرس پائیزه و ادامه خطر سرمازدگی بهاره محصولات در اراضی واقع در دره ها گردد.