ساقه گیاه :
مشخصه ظاهری ساقه وجود گره هایی است که ساقه را به بخش هایی تقسیم می نماید.
فاصله دو گره را میانگره می گویند. برگها و ساقه های جانبی در محل گره ها به ساقه اصلی متصل می باشند.
بنابراین قطعاتی از ساقه را که برای تکثیر بکار می روند می بایستی حداقل 2 و ترجیحا چند گره داشته باشند.
وظایف ساقه :
1)هدایت آب و مواد غذایی جذب شده از ریشه به برگ ها و انتقال و توزیع مواد غذایی ساخته شده از برگها به سایر قسمتهای گیاه.
2)نگهداری اندام های هوایی گیاه و توزیع فضایی برگها و گلها جهت جذب نور ، تبادل گازها و بخارآب و گرده افشانی
3)ذخیره مواد غذایی
4)انجام فتوسنتز ( در ساقه های جوان حاوی کلروفیل ). میزان و نحوه شرکت ساقه در وظایف بالا نقش مهمی در تعیین عوامل زراعی دارد. گیاهانی که تنها از طریق یک ساقه اصلی به ریشه انتقال می یابند مانند لوبیا ، پنبه یا صیفی جات در مقابل عوامل نامساعد محیطی حساسیت بیشتری دارند.
در این گروه از گیاهان از بین رفتن ساقه ، منجر به مرگ گیاه خواهد شد. در گیاهان دیگر مانند گندم و جو چنانچه ساقه اولیه پس از تشکیل طوقه از بین برود، احتمالا تعداد زیادتری ساقه ثانویه ( پنجه ) از محل طوقه رشد کرده و از بین رفتن ساقه اولیه را ترمیم می نمایند.
انواع ساقه : براساس نحوه و محیط رشد ساقه ، انواع مختلفی از ساقه تشخیص داده می شود . ساقه های رونده زیرزمینی ساقه هایی هستند که بطور افقی در زیر زمین توسعه یافته و در گره های خود بجای برگ دارای فلس می باشند.
طول میانگره ها در ریزومها کوتاه است. ساقه های خزنده سطحی یا استولن ها ساقه هایی با میانگره های طویل هستند که معمولا در سطح خاک و بطور افقی توسعه می یابند. ساقه های رونده و خزنده سطحی قدرت زیادی برای تولید جوانه ساقه و ریشه در گره های خود داشته و امکان تکثیر سریع گیاه را بوجود می آورند.
علف های هرزی مثل مرغ پنجه ای ، قیاق ، مرغ خزنده ، اویارسلام و شبدر خزنده که به این گونه ساقه ها مجهز هستند از علف های هرز پر دوام و سمج بشمار می روند و کنترل آنها بسیار مشکل است. غده ساقه ضخیم گشته ای است که برای ذخیره مواد غذایی تخصص یافته است.
نمونه مشهور غده در سیب زمینی معمولی دیده می شود که وسیله تکثیر این گیاه نیز میباشد. بنه ، (Corm) و پیاز انواع دیگری از ساقه های تغییر شکل یافته هستند که اهمیت زیادی در زراعت ندارند.