نام علمی : Cyperus conglomerates
گونه ای از «جگن» که در گویش
محلی بیابان نشینان بنام «کلبیت» شهرت دارد،
گیاهی است بوته ای پایا که در تمام
عرصه های شنی نوار ریگ بلند آران و بیدگل (تپه های ماسه ای
، بستر کوچه ریگها ،
چاله ریگها و حتی روی شنزارهای روان) استقرار دارند
کلبیت از جمله گیاهان
شن دوست بسیار سازگار به خاکهای شنی و فقیر از
مواد غذایی می باشد. این گیاه بصورت
پوشش غالب ، ایجاد تیپ گیاهی یکنواختی و همگنی را در
شنزارها بوجود می آورد. از
طرفی ، در جوامع گیاهی اسکنبیل ، دم گاوی ، خارسوف ،
نترونسی، بصورت گونه غالب یا
همراه ، مشاهده می شود. به علت انعطاف اکولوژیکی بسیار وسیع
این گونه گیاهی ،
انتشار جغرافیایی آن در ایران بسیار وسیع می باشد.
بطوری که
از شنزارهای جنوب کشور
، مرکزی و تا شمال کشور
نیز گسترش نموده است. این گیاه دارای برگهائی باریک ، کشیده
و معمولا" از میان برگها ، یک ساقه گل
دهنده ، به طول ٣٠تا ٦٠سانتیمتر خارج می شود
.
بذرهای گیاه پس از رسیدن براحتی از پوشش محافط گل آذین جدا
و توسط باد پراکنده می
شود
.
اغلب در سالهایی که متوسط بارندگی سالیانه ( زمستان و
بهار) مناسب باشد ،
رویشگاههای کلبیت ، با ایجاد ساقه های گل دهنده و رشد رویشی بسیار
مناسب ، بستر را
به
شنزارها می بخشد. کلبیت دارای سیستم ریشه ای بسیار فعال ، بصورت ریزومهای جانبی
(افقی و عمودی
)فراوان ، معمولا" ایجاد توده های وسیع بصورت کلنی، در عرصه های شنیمی نماید.
بر روی ریزومهای افقی ، جستهای عمودی ، بصورت جوانه های فعال رویشی کهتولید اندامهای هوایی می کند
، ظاهر می شود.