آفتکشها و سرطان :
آفتكشها از طریق مكانیسمهای مختلفی باعث ایجاد سرطان میشوند.
این مكانیسمها عبارتند از :
1- تاثیرات ژنتیكی- ایجاد تغییرات مستقیم در DNA
2- جهش- باعث تثبیت و تكثیر سریع كلنهای غیر نرمال می شود.
این فرآیند شامل تاثیرات اندوكرینی است كه ممكن است باعث تحریك خاموش و آرام اما سرطانی شدن سلولهای حساس هورمنی بشود
3- تاثیرات سمی روی سیستم ایمنی- از كار انداختن مكانیسم طبیعی مقابله با سرطان در بدن
برای ایجاد مسمومیت در بدن لارم است میزا ن سم در بدن حداقل به یك غلظت خاصی برسد تا علائم مسمومست در بدن ظاهر شوداما برای مواد مسموم كننده ژنتیكی و مختل كننده هورمنها یك آستانه واقعی كه هیچگونه خطری پائین تر از آن نباشد وجود ندارد. دانشمندان بر اساس دانش كنونی به این نتیجه رسیده اند كه حتی یك دز خیلی كم از عامل شیمیایی مسموم كننده ژنتیكی میتواند باعث تبدیل یك سلول سالم به یك سلول بدخیم بشود.
درخصوص سیستم غدددرون ریز دانشمندان عنوان نموده اند از آنجا كه هورمنهای درون ریز همانند استروژن خود توسعه دهنده سرطان شناخته شده اند لذا هر عامل خارجی اضافی كه به این احتمال كه از قبل موجود بوده است اضافه شود بروز سرطانرا افزایش می دهد.
بنابراین حداقل بر اساس تئوری میتوان عنوان نمود كه حتی در معرض بودن دزهای پائین برای بروز سرطان موثر است و سلامت انسان را با خطر مواجه می كند. سرطان غیر هاچكین لنفوسیتی (NHL) كه همه گیری خاموش نیز نام دارد در دهه گذشته سالانه 3الی 4 درصد افزا یش نشان می دهد. بعضی از دانشمندان در تحقیقات خود این مقدار را 2/4 تا 8 درصد عنوان نموده اند.
تحقیقات بسیاری همبستگی خاصی را بین علفكشهای گروه فنوكسی مانند 24D با این بیماری نشان داده است. تحقیقات دیگری نیز ارتباط بین سموم لیندن، كارباریل، كلردان، دیازینون، دیكلروس، مالاتیون، نیكوتین و تاكسافون را با سرطانNHL را نشان داده است.
تحقیقات دیگری در ایتالیا آشكار ساخت كه افرادی كه در مزارع كشت برنج و یا در نزدیكی محلی زندگی می كنند كه علفكشهای فنوكسی (مانند 24D) مورد استفاده قرار می گیرد احتمال بروزNHL در آنها دو برابر است.
تحقیق دیگری در كانادا نیز این مطلب را مورد تایید قرار داد. همچنین تحقیق دیگری افزایش احتمال بروز این نوع سرطان را برای حیوانات اهلی كه در معرض 24D قرار دارند اثبات نموده است.
وقوع سرطان میلوسیت MULTIPLE MYELOMA (MM) در دهه های اخیر در كشورهای صنعتی افزایش داشته است. محققین آمریكایی این افزایش را سالانه 4 درصد گزارش نموده اند. در اسپانیا از دهه 1960 تا 1980 این افزایش سالانه 10 درصد گزارش شده است. تحقیقات نشان داده است كه كاربرد علفكشها احتمال بروز MM را 8 برابر افزایش می دهد.
ارتباط بین بروز سرطان گلبولهای سفید خونHCL و سموم ارگانو فسفره در تحقیقات اخیر محققین مورد تایید قرار گرفته است.
همچنین ارتباط بین سموم 24D ، آترازین و كاپتان با سرطان MYELODYSPLASTIC SYDROME (MSD) در تحقیقات مشخص شده است و باغدارانی كه در معرض این سموم هستند سه برابر سایرین احتمال بروز این نوع سرطان را دارند.
علفكشهای فنوكسی مانند 24D نیز در بروز سرطان بدخیم STS نقش دارند.و احتمال بروز افرادی كه در معرض علفكشهای فنوكسی قرار دارند 10 برابر بیشتر از سایر افراد است.
تومورهای سیستم عصبی مركزی از جمله سرطانهایی است كه اخیرا شیوع آن 50 تا 100 درصد افزایش داشته است. تحقیقات نشان داده است كه احتمال بروز این نوع سرطان در كشاورزان نسبت به سایر مشاغل در بالاترین نقطه وجود دارد.
همچنین احتمال بروز سرطان در كارگرانی كه در معرض سموم هستند نسبت به سایر افراد دو برابر است.
كشاورزانی كه در محیط كارشان از سموم آلاكلر استفاده می كنند 50 درصد بیشتر از سایر افراد احتمال بروز سرطان روده را دارند و این سابقه كاربرد اگر 5 سال و یا بیشتر باشد احتمال بروز سرطان روده 5 برابر بیشتر از سایر افراد است. سموم حشره كش كلردان، هپتاكلر، ایندرین، آلدرین و دیلدرین احتمال بروز این نوع سرطان چهار برابر افزایش می یابد.
طی 20 سا ل گذشته احتمال بروز سرطان دستگاه ادراری در آمریكا بطور سالانه درمردان و زنان سفید پوست بترتیب 1/3 و 9/3 درصد و در مردان و زنان سیاه پوست 9/3 و 3/4 درصد افزایش داشته است و تحقیقات همبستگی بین كاربرد سموم و بروز این نوع سرطان را آشكار ساخته است.
افزایش سرطان بیضه در اروپا بطور سالانه ازسال 1940 از 3/2 در صد به 2/5 درصد افزایش داشته است. این آمار در ژاپن 6/6 درصد است و در آمریكا نیز آمار مشابهی وجود دارد. تحقیقات احتمال بروز این نوع سرطان را در بین كارگرانیكه با علفكشهای گروه فنوكسی و كلروفنول در تماس هستند بیشتر نشان می دهد.
تحقیقات بسیاری ارتباط معنی داری بین وقوع سرطان پروستات و مشاغلی كه با علفكشها در ارتباط هستند به اثبات رسانده است.
سرطان پستان سالانه افزایشی به میزان 1 الی 2 درصد نشان می دهد و آلوده كننده های محیطی از جمله آفتكشها درافزایش بروز این نوع سرطان نقش عمده ای دارند. دریك تحقیق خاص ارتباط بین بروز سرطان پستان و و علفكش آتیرازین مشخص شده است.
سرطان تیرویید نیز از جمله سرطانهایی است كه احتمال بروز آن در افرادی كه در معرض علفكشهای فنوكسی قرار دارند بیشتر است. تحقیقات در ایالت مینسوتا نشان داد مصرف سموم قارچكش زینب، مانب و مانكوزب، احتمال بروز این نوع سرطان را در افرادسه برابر بیشتر می كند.
سالانه 8000 كودك زیر 15 سال به تومور مغز و سرطان خون مبتلا می شوند و كودكانی كه والدینشان در محیطی كار می كنند كه با سموم سر و كار دارند احتمال بروز سرطان خون و سرطان NHL بیشتر است .
آفتکشها و سیستم تولید مثل در انسان
آفتكشها دارای اثرات مخرب و سمی روی اندامهای تولید مثلی، تداخل در اعمال هورمنی، عقیمی مردان و زنان و دوره های قاعدگی نامنظم در زنان هستند.
تحقیقات نشان داده است كه سموم آفتكشها باعث سقط جنین، عدم رشد فكری، اثرات مخرب ساختمانی در بدن هنگام تولد و نقصهایی در اعمال و بافتهای بدن می شوند.
در بررسی های بعمل آمده در آمریكا مشخص شده است كه سم كپون باعث كاهش حركت اسپرم و كوتاه شدن عمر آن می شود.
در تحقیقی دیگر آشكار گردیده است كه سم كارباریل باعث ایجاد اشكال غیر طبیعی در اسپرم می شود.
همچنین مشخص گردیده است كه علفكش 24D برای دستگاههای تولید مثلی بدن مسمومسیت زا است بطوری كه آزمایشات نشان داده است كه بین این سم و كاهش تعداد اسپرم ، افزایش اسپرمهای بدشكل ارتباط مستقیم وجود دارد.
بررسیهای انجام شده روی 800 مرد نشان داد كه میزان باروری مردانی كه در محیط كارشان با سموم مواجه هستند در مقایسه با سایر افراد كاهش معنی داری دارد. تحقیقات مشابهی در هلند روی باغداران نشان داد كه این افراد مدت زمان بیشتری برای بچه دار شدن شدن نیاز دارند این مدت در بهار و تابستان كه علفكشها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند تقریبا دو برابر است.
تعداد افراد عقیم در این نحقیق 28 درصد بود در حالی كه در افراد شاهد این مقدار تنها 8 درصد مشاهد شد.
همچنین تحقیقات دیگری در كانادا نشان داد كه میزان باروری در این افراد 50 تا 80 در صد نسبت به سایر افراد كمتر است.تحقیقات انجام شده در كالیفرنیا نشان داد 70 درصد از افرادی كه در منزل از سموم استفاده می كنند عقیم هستند.
تحقیقات نشان داده است زنانی كه در محیطی با آبهای آلوده به سموم زندگی می كنند د رمقایسه با سایر افراد تاخیر قابل ملاحضه ای در رشد درون رحم دارند.
تحقیقات در آلمان روی معلمینی كه در محیط كارشان چوبها را با لیندن ضدعفونی می كنند نشانداد كه كودكانی با وزن كمتر و اندازه های كو چكتری بدنیا می آورند.
اثرات آفتكشها در ایجاد ناقص الخلقگی
· افزایش دو برابر در بروز بیماری لب شكری
· افزایش 3 الی 4 بابر نقص در اندامهای حركتی برای كشاورزان و 2 برابر برای افرادی كه در منزل سمپاشی می كنند
· افزایش 2 الی 3 برابر بروز اختلالات قلبی و عروقی
· افزایش را 7/2 الی 5/3 برابر آب آوردگی مغز و ایجاد شكاف در نخاع و این میزان برای
افرادی كه در فاصله كمتر از ¼ مایل زندگی می كنند 50درصد بیشتر از سایر افراد است
· افزایش 2 تا 3 برابر بیماری ماندن بیضه ها در شكم بعلت رشد ناقص و شكاف پیش براه آلت تناسلی مردان
تحقیقات انجام شده در كالییفرنیا و مینسوتا نشان داد در كودكانی كه والدینشان كار كشاورزی دارند 60 درصد احتمال بروز ناقص الخاقگی بیشتر است و برای كودكانی كه در مزارع زندگی می كنند 4/2 برابر سایر افراد است.
تحقیقات در آیوا كه آبها آلوده به علفكش آترازین است نشان داد كه احتمال بروز انواع ناقص الخلقگی 2 الی 3 برابر، اختلالات قلبی 3 برابر، اختلالات جنسی 3 الی 4 برابر و اختلالات اندامهای حركتی 7 برابر بیشتر از سایر افراد است.
آفتكشهای مختل كننده سیستم غدد درون ریز بدن
ألاكلر الدیكاب أترازین بنومیل كارباریل كلروپیریفوس سیانازین اندوسولفان لیندن مالاتیون انكوزب مانب متومیل متیل پاراتیون متیرام متولاكلر PCNB PCB پیرترین رزمترین سیمازین